ΝΕΑ ΕΡΩΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΝΑΓΙΑ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΥ

ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής

Κοινοβουλευτική Ομάδα

Αθήνα, 8 Φεβρουαρίου 2024

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

« Kυκλάδες: Τουρισμός, Φυσικό και Πολιτιστικό Περιβάλλον Εκπέμπουν SOS»

Ερώτηση προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας κ. Θ. Σκυλακάκη, Πολιτισμού κα. Λ. Μενδώνη και Τουρισμού κα. Όλ. Κεφαλογιάννη κατέθεσαν οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής Μανώλης Χριστοδουλάκης (Αν. Αττικής), Νάγια Γρηγοράκου (Λακωνίας) και Κατερίνα Σπυριδάκη (Λασιθίου) σχετικά με τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα νησιά των Κυκλάδων εξαιτίας του υπερτουρισμού.

Στην ερώτηση αναφέρεται πως η Ελληνική Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) κατέθεσε πρόταση για τα «7 πιο απειλούμενα μνημεία και τοπία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης το 2024» («7 Most Endangered 2024») της Europa Nostra, προκειμένου να αναδείξει την ανησυχητική πορεία καταστροφής του μοναδικού τοπίου και του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος των Κυκλάδων εξαιτίας των αρνητικών επιπτώσεων του φαινομένου του υπερτουρισμού. Στην συγκεκριμένη πρόταση που αφορά το σύνολο των Κυκλάδων επιλέχτηκαν τρία νησιά ως αντιπροσωπευτικά παραδείγματα της αλόγιστης και δραματικής αλλαγής που συντελείται τα τελευταία χρόνια στο τοπίο των Κυκλάδων: Η Σίφνος, η Σέριφος και η Φολέγανδρος. Παράλληλα, στην πρόταση επισημαίνονται τα οξυμένα προβλήματα που προκαλεί η έξαρση της αλόγιστης τουριστικής ανάπτυξης και η ανεξέλεγκτη δόμηση, όπως η υποβάθμιση των φυσικών πόρων, η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς, η λειψυδρία, τα προβλήματα διαχείρισης αποβλήτων και οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, με κίνδυνο τα νησιά να χάσουν τον αυθεντικό τους χαρακτήρα επισκιάζοντας την εγγενή ομορφιά τους.

Οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ - Κινήματος Αλλαγής τονίζουν ότι πρόταση της ΕΛΛΕΤ προκαλεί προβληματισμούς και επιπλέον ανησυχίες, καθώς έρχεται σε μία χρονική συγκυρία όπου αφενός βρίσκεται σε εκκρεμότητα η ολοκλήρωση του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τον τουρισμό και αφετέρου το περιφερειακό χωροταξικό πλαίσιο για το Νότιο Αιγαίο παραμένει εδώ και δύο χρόνια στα συρτάρια του Υπουργείου Περιβάλλοντος χωρίς να έχει κυρωθεί.

Σε αυτό το πλαίσιο ζητούν από τους αρμόδιους Υπουργούς να απαντήσουν στις ερωτήσεις:

ü Γιατί έχει καθυστερήσει από το Υπουργείο Περιβάλλοντος η κύρωση του περιφερειακού χωροταξικού πλαισίου για το Νότιο Αιγαίο και πότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί;

ü Για ποιο λόγο έχει καθυστερήσει η ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/89 για θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό;

ü Πότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό και εάν προτίθεστε να το θέσετε σε ουσιαστική διαβούλευση και με τα πολιτικά κόμματα, αλλά και με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές;

ü Ποιοι οι άξονες και τα κριτήρια που έχει θέσει το Υπουργείου Πολιτισμού και το Υπουργείο Τουρισμού ώστε να διασφαλιστεί αφενός το αδιαίρετο των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων με το φυσικό περιβάλλον και αφετέρου η βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος στο πλαίσιο του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό;

ü Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προχωρήσετε ώστε να ενισχυθούν και να αναβαθμιστούν οι υποδομές των τουριστικών προορισμών στις οποίες προβλέπεται η τουριστική ανάπτυξη με τη δόμηση τουριστικών καταλυμάτων προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιωσιμότητα του τουριστικού προϊόντος όσο και η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος;

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:

ΠΡΟΣ: τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σκυλακάκη Θεόδωρο

την Υπουργό Πολιτισμού, κα. Μενδώνη Λίνα

την Υπουργό Τουρισμού, κα. Κεφαλογιάννη Όλγα

ΘΕΜΑ: « Kυκλάδες: Τουρισμός, Φυσικό και Πολιτιστικό Περιβάλλον Εκπέμπουν SOS»

Σε πρόσφατα δημοσιεύματα του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου αναδείχθηκε η ανησυχητική πορεία καταστροφής του μοναδικού τοπίου και του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος των Κυκλάδων εξαιτίας των αρνητικών επιπτώσεων του φαινομένου του υπερτουρισμού. Πιο συγκεκριμένα, η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) υπέβαλε πρόταση για τα «7 πιο απειλούμενα μνημεία και τοπία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης το 2024» («7 Most Endangered 2024») της Europa Nostra. Στην συγκεκριμένη πρόταση που αφορά το σύνολο των Κυκλάδων επιλέχτηκαν τρία νησιά ως αντιπροσωπευτικά παραδείγματα της αλόγιστης και δραματικής αλλαγής που συντελείται τα τελευταία χρόνια στο τοπίο των Κυκλάδων: Η Σίφνος, η Σέριφος και η Φολέγανδρος. Στόχος της πρότασης είναι η ευαισθητοποίηση των τοπικών αρχών, των περιβαλλοντικών οργανώσεων και της Κυβέρνησης ώστε να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη και τη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς των νησιών αυτών. Στο πλαίσιο αυτό επιτάσσεται η αναγκαιότητα ενός βιώσιμου και κοινωνικά επωφελή αειφόρου τουρισμού, που δε θα επιβαρύνει το περιβάλλον, δε θα πλήττει την κοινωνική και πολιτιστική αυθεντικότητα των τοπικών κοινωνιών με στόχο την ίδια την αειφόρο ανάπτυξη των περιοχών αυτών. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι σε αυτή την πρόταση της ΕΛΛΕΤ αρωγοί στέκονται οι τοπικές αρχές των συγκεκριμένων νησιών.

Στην πρότασή της, η ΕΛΛΕΤ, αναφέρεται στα οξυμένα προβλήματα που προκαλεί η έξαρση της αλόγιστης τουριστικής ανάπτυξης και η ανεξέλεγκτη δόμηση, όπως η υποβάθμιση των φυσικών πόρων, η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς, η λειψυδρία, τα προβλήματα διαχείρισης αποβλήτων και οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, με κίνδυνο τα νησιά να χάσουν τον αυθεντικό τους χαρακτήρα επισκιάζοντας την εγγενή ομορφιά τους. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής που αποκαλύπτουν σταθερή αύξηση των νέων οικοδομικών αδειών, από 916 το 2018 σε 1.280 το 2022 και τα δομημένα τετραγωνικά μέτρα, που αυξάνονται από 291.722 τ.μ. το 2018 σε 419.232 τ.μ. το 2022, επιβεβαιώνοντας την εντατικοποίηση της οικοδομικής δραστηριότητας. Η πρόταση της ΕΛΛΕΤ προκαλεί προβληματισμούς και έρχεται σε μία χρονική συγκυρία όπου αφενός βρίσκεται σε εκκρεμότητα η ολοκλήρωση του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τον τουρισμό και αφετέρου το περιφερειακό χωροταξικό πλαίσιο για το Νότιο Αιγαίο που παραμένει εδώ και δύο χρόνια στα συρτάρια του Υπουργείου Περιβάλλοντος χωρίς να έχει κυρωθεί.

Δεδομένου ότι η μελέτη, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό με όρους βιωσιμότητας αποτελεί βασικό συντελεστή για την αειφόρο ανάπτυξη τόσο του Τουρισμού όσο και γενικότερα της Περιφερειακής και Τοπικής Ανάπτυξης,

Δεδομένου ότι ήδη η Ελλάδα έχει παραπεμφθεί από την 21η Δεκεμβρίου 2023 στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μη εφαρμογή της Oδηγίας 2014/89 για τον θαλάσσιο

χωροταξικό σχεδιασμό θέτοντας σε επισφάλεια τη βιώσιμη ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών,

Δεδομένου ότι κύριο χαρακτηριστικό της ευρωπαϊκής αντίληψης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς αποτελεί το γεγονός ότι η φυσική, αρχιτεκτονική και πολεοδομική κληρονομιά, αλλά και το πολιτιστικό τοπίο πρέπει να γίνονται αντιληπτά ως ένα αδιαίρετο σύνολο,

Δεδομένου ότι τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι είναι αδύνατον να κατανοηθούν και να ερμηνευθούν αποσπασμένα από το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ανήκουν

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί,

1. Γιατί έχει καθυστερήσει από το Υπουργείο Περιβάλλοντος η κύρωση του περιφερειακού χωροταξικού πλαισίου για το Νότιο Αιγαίο και πότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί;

2. Για ποιο λόγο έχει καθυστερήσει η ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/89 για θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό;

3. Πότε προβλέπετε να ολοκληρωθεί το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό και εάν προτίθεστε να το θέσετε σε ουσιαστική διαβούλευση και με τα πολιτικά κόμματα, αλλά και με τις περιφερειακές και τοπικές αρχές;

4. Ποιοι οι άξονες και τα κριτήρια που έχει θέσει το Υπουργείου Πολιτισμού και το Υπουργείο Τουρισμού ώστε να διασφαλιστεί αφενός το αδιαίρετο των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων με το φυσικό περιβάλλον και αφετέρου η βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα του τουριστικού προϊόντος στο πλαίσιο του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό;

5. Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προχωρήσετε ώστε να ενισχυθούν και να αναβαθμιστούν οι υποδομές των τουριστικών προορισμών στις οποίες προβλέπεται η τουριστική ανάπτυξη με τη δόμηση τουριστικών καταλυμάτων προκειμένου να διασφαλιστεί τόσο η βιωσιμότητα του τουριστικού προϊόντος όσο και η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Αικατερίνη Σπυριδάκη

Παναγιώτα (Νάγια) Γρηγοράκου

Εμμανουήλ Χριστοδουλάκης