Αιολικός «κυκλώνας» στην κεντρική Πελοπόννησο

H Τσεμπερού (1.252 μέτρα) δίχως ανεμογεννήτριες

Tην έντονη και μαζική αντίδραση φορέων, συλλόγων και κατοίκων προκαλεί η πρόθεση της εταιρείας VOLTON να εγκαταστήσει 71 ανεμογεννήτριες ύψους 150 έως 170 μέτρων σε τέσσερα βουνά της κεντρικής Πελοποννήσου, κάποια από τα οποία είναι πολύ γνωστά και εμβληματικά. Στο μάτι του αιολικού κυκλώνα μπήκαν το Μαίναλο, ο Πάρνωνας, το Αρτεμίσιο και η Τσεμπερού. Το έργο, που φέρει τον τίτλο «MORES» και βρίσκεται εντός των Δήμων Τρίπολης, Άργους, Μυκηνών, Μεγαλόπολης και Βόρειας Κυνουρίας, προκαλεί δριμύτατες αντιδράσεις.

Η κορυφή του όρους Αρτεμίσιο, επάνω στην οποία θα τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες

Μέρος του ενιαίου Αιολικού Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) και των συνοδών του έργων χωροθετείται εντός προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Νatura 2000, καθώς και λοιπών προστατευτικών καθεστώτων. Το έργο εμπίπτει εντός Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (ΣΠΠ) και Καταφυγίου Άγριας Ζωής (ΚΑΖ). Καθώς οι πιθανότητες εκτοπισμού ειδών πανίδας ή και πρόσκρουσης ειδών ορνιθοπανίδας εντός των προστατευόμενων περιοχών ΖΕΠ, ΣΠΠ, ΚΑΖ που θα εγκατασταθεί το έργο, αλλά και μόλις 780 μέτρα μακριά από περιοχή Ειδικής Ζώνης Διατήρησης, είναι μεγάλες, είναι πιθανό οι προστατευόμενες περιοχές να απολέσουν τα χαρακτηριστικά για τα οποία εντάχθηκαν σε καθεστώς προστασίας και διατήρησης. Καθώς η περιοχή αφορά επί της ουσίας τέσσερα διαφορετικά βουνά, αναπόφευκτα οι αρνητικές επιπτώσεις του έργου μεγεθύνονται εκθετικά με επακόλουθες συνέπειες που θα εκτείνονται σε μεγάλη εμβέλεια, επηρεάζοντας δραστικά την πολύμορφη φυσιογνωμία της ευρύτερης περιοχής.

Σημειώνεται πως στην ΜΠΕ δεν αναφέρεται καθόλου ότι πλησίον της θέσης «Τσεμπερού» και εντός του Καταφυγίου Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) του έργου λειτουργεί ήδη αιολικός σταθμός με 12 ανεμογεννήτριες. Επιπλέον, μεταξύ της θέσης «Τσεμπερού» και της Παλαιοχούνης έχουν λάβει βεβαίωση παραγωγού αιολικοί σταθμοί με συνολικά ακόμη 12 ανεμογεννήτριες και είναι σε αξιολόγηση αιολικοί σταθμοί με τέσσερις ανεμογεννήτριες. Πλησίον της θέσης «Βαλτέτσι» του έργου και μεταξύ Βαλτετσίου - Δόριζας, λειτουργούν ήδη αιολικοί σταθμοί με 14 ανεμογεννήτριες, ενώ πλησίον της θέσης «Βαλτέτσι» στο νότιο Μαίναλο έχει λάβει βεβαίωση παραγωγού αιολικός σταθμός με 54 ανεμογεννήτριες.

Το μοντέλο ορατότητας απεικονίζει με κόκκινο τα σημεία από όπου θα είναι ορατή μία ΜΟΝΟ από τις ανεμογεννήτριες του αιολικού "MORES" της VOLTON που θα εγκατασταθεί στη θέση «Βαλτέτσι»

Εξάλλου, πλησίον της θέσης «Νεστάνη» του έργου λειτουργεί ήδη αιολικός σταθμός με 12 ανεμογεννήτριες, μεταξύ Καρυάς – Σχινοχωρίου έχει βεβαίωση παραγωγού αιολικός σταθμός με 12 ανεμογεννήτριες, πλησίον της θέσης «Νεστάνη» κοντά στο Κάστρο Μουχλί έχει άδεια εγκατάστασης αιολικός σταθμός με επτά ανεμογεννήτριες, ενώ βεβαίωση παραγωγού έχουν λάβει δύο αιολικοί σταθμοί με 16 ανεμογεννήτριες. Τέλος, πλησίον της θέσης «Άγιος Πέτρος» του συγκεκριμένου έργου και μεταξύ Άγιου Πέτρου – Δραγουνίου/ Άνω Δολιανών έχουν άδεια λειτουργίας δύο αιολικοί σταθμοί με οκτώ ανεμογεννήτριες, έχει άδεια εγκατάστασης αιολικός σταθμός με πέντε ανεμογεννήτριες, ενώ βεβαίωση παραγωγού έχει αιολικός σταθμός με τρεις ανεμογεννήτριες.

Όμως, παρά την πληθώρα των ανεμογεννητριών, η ΜΠΕ του έργου είναι ελλιπής ως προς την πληροφόρηση για δεκάδες αιολικούς σταθμούς στις ζώνες του έργου, ακόμη και πλησίον των θέσεών τους, γεγονός που καθιστά αδύνατη την ουσιαστική αξιολόγηση των σωρευτικών – συνεργιστικών επιπτώσεων του έργου. Κι αυτό, χωρίς να υπολογιστούν τα δεκάδες φωτοβολταϊκά και μονάδες αποθήκευσης στην περιοχή με αιτήσεις ή σε λειτουργία, που πολλαπλασιάζουν τις αρνητικές επιπτώσεις του συγκεκριμένου έργου.

Στη φωτογραφία διακρίνονται, εκτός από το υπό διαβούλευση αιολικό με κόκκινο κύκλο, το σύνολο των αιολικών, φωτοβολταϊκών, μονάδων αποθήκευσης την παρούσα στιγμή πλησίον της περιοχής που δεσμεύει το "MORES"

Σε ότι αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην περιοχή και τα αντισταθμιστικά οφέλη, παρά τις αόριστες αναφορές που κάνει η ΜΠΕ, το έργο σε καμία περίπτωση δε διαφαίνεται ότι θα συμβάλλει στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας. Αφενός μεν οι θέσεις είναι εξαιρετικά λίγες και για μικρό χρονικό διάστημα, κατά το στάδιο κατασκευής και τα αντισταθμιστικά οφέλη είναι ασήμαντα και ανίκανα, είτε να κρατήσουν τους νέους ανθρώπους στην περιοχή, είτε να προσελκύσουν ανθρώπους σε αυτήν. Για παράδειγμα, οι 62 μόνιμές θέσεις εργασίας που επικαλείται η ΜΠΕ στην Εύβοια με πληθυσμό 210.815 κατοίκους αντιστοιχούν στο 0.000294% του πληθυσμού της. Αντίθετα, σε σύγκριση με άλλες οικονομικές δραστηριότητες, τα αιολικά εργοστάσια, εκτός του ότι προσφέρουν ελάχιστη απασχόληση, απειλούν να μειώσουν υφιστάμενες θέσεις εργασίας εξαιτίας της αρνητικής επίδρασης που έχουν στο φυσικό και πολιτιστικό τοπίο.

Συν τοις άλλοις, στη ΜΠΕ δεν εξετάζεται καν ο δυσμενής αντίκτυπος του έργου σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες και άλλες χρήσεις γης, αφού σε αυτή αναφέρεται ότι «η εγκατάσταση και λειτουργία του υπό μελέτη έργου δεν αναμένεται να επιφέρει αλλαγή στις υφιστάμενες ανθρωπογενείς δραστηριότητες και χρήσεις γης της περιοχής , που, κατά κύριο λόγο, είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία και, δευτερευόντως, η ενασχόληση με τις υλοτομικές εργασίες».

Όμως, αυτός ο ισχυρισμός καταρρίπτεται, αφού η μελισσοκομία της ευρύτερης περιοχής θα πληγεί άμεσα. Είναι ενδεικτικό ότι για τις επιπτώσεις των αιολικών στη μελισσοκομία, ο Μελισσοκομικός Σύλλογος της υπερφορτωμένης από αιολικά Καρύστου κάνει λόγο, μεταξύ άλλων, για σύννεφα σκόνης που επικάθονται στην μελισσοκομική χλωρίδα από τις εργασίες και τις συνεχείς διελεύσεις βαρέων οχημάτων, καθιστώντας αδύνατη τη συλλογή νέκταρ, για την εμφάνιση ασθενειών και για ανεξέλεγκτη εκρίζωση και καταστροφή μελισσοκομικών φυτών με αποτέλεσμα τη λιμοκτονία και εξόντωση των μελισσών.

Από την άλλη, η πίεση του έργου στην τοπική κτηνοτροφία δεν περιορίζεται στις ζώνες των έργων (οδοποιία, βάσεις ανεμογεννητριών, γήπεδα εγκατάστασης μηχανημάτων ανύψωσης κατά την εγκατάστασή τους), που έπειτα παραμένουν με υποτυπώδη ή και χωρίς βλάστηση, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή των αιολικών σταθμών, όπου η βόσκηση μπορεί μεν να επιτρέπεται, αλλά ο θόρυβος καθιστά εξαιρετικά δύσκολες τις συνθήκες, τόσο για τους κτηνοτρόφους όσο και για τα ζώα.

Άμεσα θα πληγεί και ο θεματικός ήπιος τουρισμός της περιοχής. Ενδεικτικό, τέσσερις χαρακτηρισμένοι παραδοσιακοί οικισμοί είναι εντός ακτίνας 6 χιλιομέτρων από το έργο (η ΜΠΕ δεν αναφέρει τις ακριβείς αποστάσεις), πέντε αρχαιολογικοί χώροι σε απόσταση 2,1 έως 5,4 χλμ. και έξι μνημεία σε απόσταση 0,5 έως 5.9 χλμ. Πέραν αυτών, στα τέσσερα βουνά που θα εγκατασταθούν οι ανεμογεννήτριες υπάρχει πυκνό πλέγμα πεζοπορικών μονοπατιών διεθνούς, εθνικής, περιφερειακής και τοπικής εμβέλειας και στην περιοχή έχουν αναπτυχθεί πολλές μορφές ήπιου εναλλακτικού τουρισμού όπως περιπατητικός, ορειβατικός, φυσιολατρικός, ιστορικός, αρχιτεκτονικός, πολιτισμικός, θρησκευτικός, αγροτουρισμός, γεωτουρισμός, αγροτουρισμός, αθλοτουρισμός, γαστρονομικός τουρισμός και υπαίθριων δραστηριοτήτων.

Όπως γίνεται καταφανές, όλα αυτά είναι εκ διαμέτρου αντίθετα με την εκβιομηχάνιση του περιβαλλοντικού κεφαλαίου και με την αύξηση των τεχνητών επιφανειών πάνω στα βουνά και σε δυσαρμονία με την υφιστάμενη αρχιτεκτονική και πολιτισμική χροιά της ευρύτερης περιοχής.

Το σχεδιαζόμενο έργο προκαλεί ισχυρές αντιδράσεις, ακόμη και από παραδοσιακούς συντηρητικούς πολίτες. Ενδεικτικό είναι το ψήφισμα των προέδρων οκτώ χωριών της Βόρειας Κυνουρίας (Καστρίου, Μεσσοράχης, Ελάτου, Ωριάς, Νέας Χώρας, Καράτουλας, Περδικόβρυσης, Αγίου Γεωργίου), στο οποίο διατρανώνουν την πλήρη αντίθεσή τους στην εγκατάσταση των αιολικών σταθμών στην περιοχή «Άγιος Πέτρος». Ομόφωνα αρνητική για τη ΜΠΕ του αιολικού σταθμού «MORES» είναι απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Μεγαλόπολης, το ίδιο και του Δημοτικού Συμβουλίου Βόρειας Κυνουρίας.

Για την υπόθεση έχουν κινητοποιηθεί οι δραστήριες συλλογικότητες SOS Μαίναλο και Κίνηση για την Προστασία των Νησίδων που συλλέγουν υπογραφές κατά του έργου.
.efsyn.gr