Τιμή στον Καθηγητή Νίκο Πετρόχειλο

Τιμή στον Καθηγητή Νίκο Πετρόχειλο

Βρέθηκα απόψε στην τιμητική εκδήλωση για τον Ομότιμο Καθηγητή Λατινολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Νίκο Πετρόχειλο, όπου απηύθηνα τον παρακάτω χαιρετισμό:

Νοιώθω μεγάλη τιμή που μου δίνεται η δυνατότητα να απευθύνω αυτόν τον σύντομο χαιρετισμό, στην αποψινή τιμητική εκδήλωση για τον Κυθήριο Καθηγητή Νίκο Πετρόχειλο.

Διότι ο απόψε τιμώμενος, αποτελεί εκλεκτό μέλος της μεγάλης τσιριγώτικης ακαδημαϊκής κοινότητας, που τολμώ να πω ότι ενέχει και ένα στοιχείο μοναδικότητας: ένας τόπος μικρός, εδαφικά και πληθυσμιακά, ανέδειξε και αναδεικνύει δεκάδες επιστήμονες, καθηγητές και ακαδημαϊκούς, σε όλους τους τομείς των επιστημών, ακόμα και εκτός ελληνικών συνόρων.

Ο τομέας στον οποίο έχει εξειδικευτεί ο Καθηγητής Πετρόχειλος, είναι αξιοπρόσεκτος. Λατινολογία, λατινική γραμματεία και εν γένει γνώση και ανάλυση της Λατινικής γραφής και σκέψης. Τομέας σπουδαίος για μια σειρά θετικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Και αυτό, τη συνεισφορά δηλαδή των Λατινικών σε ένα ευρύτατο φάσμα επιστημών, δυστυχώς τείνουμε να ξεχάσουμε. Και έτσι η διδασκαλία της Λατινικής στο σχολείο διαρκώς υποβαθμίζεται τα τελευταία χρόνια.

Θα μπορούσε βέβαια κανείς να υποστηρίξει το εξής: τα Λατινικά είναι γλώσσα νεκρή και αδόκιμη, αφού ουσιαστικά τα μιλούν ως επίσημη γλώσσα μόνο οι μόνιμοι κάτοικοι της πόλης-κράτους του Βατικανού, συνολικά δηλαδή 826 άνθρωποι! Και ειδικά στην εποχή μας, που είναι προσανατολισμένη στην βιομηχανική παραγωγή, την τεχνολογία, την οικονομία των υπηρεσιών, ποιος να βγει να μιλήσει για τα Λατινικά χωρίς να θεωρηθεί αναχρονιστής ή γραφικός; Και περαιτέρω, όσοι κατάφεραν να απομειώσουν τη διδασκαλία των Λατινικών στα σχολεία, θα μας πουν ότι είναι προτιμότερο να ασχοληθεί το εκπαιδευτικό σύστημα με την εκμάθηση επιπλέον ξένων γλωσσών που σχετίζονται άμεσα με την αγορά εργασίας.

Αυτή η επιχειρηματολογία εν μέρει θα μπορούσε να είναι αιτιολογημένη καθώς βασίζεται στην έλλειψη ουσιαστικής ενημέρωσης των πολιτών για την αναγκαιότητα γνώσης και καλλιέργειας των κλασικών σπουδών και κυρίως για την επίδρασή τους στην καθημερινότητά μας. Σε αυτό δυστυχώς έχουν συμβάλει και πολλοί δάσκαλοι που είχαν την ευθύνη της διδασκαλίας των κλασικών σπουδών στα σχολεία και οι οποίοι απλά μετέδιδαν κανόνες και ημερομηνίες, χωρίς να κάνουν τα παιδιά να αγαπήσουν αυτές τις σπουδές.

Φωτεινό παράδειγμα για την μετάδοση αληθινού ενδιαφέροντος και αγάπης των Λατινικών προς τους μαθητές και φοιτητές είναι ο Καθηγητής Πετρόχειλος, που μέσα από το διδακτικό, συγγραφικό και εν γένει ακαδημαϊκό του έργο αφήνει μια σημαντική παρακαταθήκη σε κάθε έναν από εμάς και συνολικά στην κοινωνία.

Το έργο φωτισμένων ακαδημαϊκών δασκάλων όπως ο Καθηγητής Πετρόχειλος, μας αποδεικνύει ότι τα Λατινικά είναι πολύ πιο οικεία στη ζωή μας από όσο μπορεί να πιστεύουμε. Κάθε νέα ανακάλυψη στον τομέα των φυσικών επιστημών «λατινίζεται». Νομική επιστήμη χωρίς Λατινικά δεν υπάρχει. Και κάθε φορά που επισκεπτόμαστε μια ευρωπαϊκή πόλη, αποκλείεται να μην πέσει το βλέμμα μας πάνω σε εκατοντάδες επιγραφές στη Λατινική. Επιγραφές που κοσμούν τα εκπληκτικά αρχιτεκτονήματα των Δυτικών σε ρυθμό συνήθως αρχαιοελληνικό ή τους πασίγνωστους πίνακες των αναγεννησιακών ζωγράφων. Ακόμα και όταν διαβάσουμε τα συστατικά ενός φαρμάκου θα δούμε λατινικές ονομασίες.

Είναι λοιπόν απαραίτητο να επανεξεταστούν όλες οι αποφάσεις που οδήγησαν στη μείωση της διδασκαλίας των κλασικών σπουδών στην εκπαίδευση, ως δήθεν αναχρονιστικών. Τα δεινά αποτελέσματα αυτών των αποφάσεων τα ζούμε καθημερινά. Ανορθογραφία, έλλειμα κριτικής σκέψης, τελευταίες θέσεις για την Ελλάδα στο PISA, δηλαδή στο Διεθνές Πρόγραμμα Αξιολόγησης Μαθητών, όπου η χώρα μας δυστυχώς φέρνει τις χειρότερες επιδόσεις.

Κλείνοντας, και αφού συγχαρώ τους διοργανωτές για την πρωτοβουλία της αποψινής εκδήλωσης, θέλω να ευχαριστήσω και προσωπικά τον Καθηγητή Πετρόχειλο διότι πέρσι δώρισε στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κυθήρων ένα τεράστιο αριθμό βιβλίων και συγγραμμάτων από την προσωπική του βιβλιοθήκη, που ελπίζω σύντομα να μπορέσουμε να αναδείξουμε και να αξιοποιήσουμε. Έτσι, και με την πράξη του αυτή, απέδειξε ξανά όχι μόνο την εγνωσμένη αγάπη του για την ιδιαίτερη πατρίδα του, αλλά τη διαχρονικότητα της επιστήμης αφού πλέον όλο αυτό το υλικό θα είναι προσβάσιμο σε νεότερες γενιές διαιωνίζοντας τη γνώση, ενθυμούμενος ασφαλώς αυτό που έλεγαν οι Λατίνοι για την επιστήμη: ARS LONGA, VITA BREVIS – ARS GRATIA ARTIS: Η ΜΕΝ ΤΕΧΝΗ ΜΑΚΡΑ, Ο ΔΕ ΒΙΟΣ ΒΡΑΧΥΣ – Η ΤΕΧΝΗ ΧΑΡΙΝ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ.