ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΠΕΜΠΤΗΡΙΟΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΜΟΤΙΜΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΝ Ι. ΚΑΣΙΜΑΤΗΝ (1932-2025) ΕΠΙ ΤΗ ΕΞΟΔΙΩ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΑΥΤΟΥ ΕΙΣ ΛΕΙΒΑΔΙ ΚΥΘΗΡΩΝ 08-10-2025

ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΠΕΜΠΤΗΡΙΟΣ

ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΜΟΤΙΜΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΓΕΩΡΓΙΟΝ Ι. ΚΑΣΙΜΑΤΗΝ (1932-2025)

ΕΠΙ ΤΗ ΕΞΟΔΙΩ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΑΥΤΟΥ

ΕΙΣ ΛΕΙΒΑΔΙ ΚΥΘΗΡΩΝ

08-10-2025

ΥΠΟ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ & ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ

ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΧΑΡΧΑΛΑΚΗ

Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Λακεδαιμονίας κ. Θεόφιλε, εκπρόσωπε του μετέχοντος στις εργασίες της Ιεράς Συνόδου στην Αθήνα, Σεβ. Μητροπολίτου Κυθήρων & Αντικυθήρων κ. Σεραφείμ,

Σεβαστό Ιερατείο,

Πενθηφόρος Κυθηραϊκή Ομήγυρις,

Χρέος τιμής μας συνεγκέντρωσε όλους σήμερα σε αυτό το Ναό, προκειμένου να προπέμψουμε στην αιωνιότητα έναν άνθρωπο σύμβολο των Κυθήρων, τον Καθηγητή Γιώργο Κασιμάτη, για τον οποίον συστάσεις και βιογραφικές αναφορές είναι μάλλον ανεπαρκείς, ωχρές και ανίκανες να περιγράψουν το μέγεθος της προσωπικότητός του.

Διότι αν κάποιος θελήσει να σκιαγραφήσει έστω την προσωπικότητα του εκλιπόντος, θα πρέπει να αφιερώσει πολύ μελάνι και η σημερινή περίσταση δεν ενδείκνυται. Θα σταθώ σε ορισμένες μόνο πτυχές γιατί σε λίγους μήνες θα μας δοθεί η ευκαιρία να παρουσιάσουμε αναλυτικά το έργο του Γιώργου Κασιμάτη σε τιμητική ημερίδα που θα διοργανώσουμε στο νησί με την Εγχώριο Περιουσία, το ΚΙΠΑ και άλλους φορείς.

Ο Γιώργος Κασιμάτης ήταν αναμφίβολα μια από τις κορυφαίες νομικές προσωπικότητες της χώρας των τελευταίων δεκαετιών και ίσως η κορυφαία της Μεταπολίτευσης. Οι έρευνες και μελέτες του στο Συνταγματικό Δίκαιο υπήρξαν μοναδικές και εν πολλοίς αναντικατάστατες.

Γεννημένος στο Λιβάδι Κυθήρων το 1932, κατάφερε σε καιρούς δυσχείμερους να πραγματοποιήσει λαμπρές νομικές σπουδές στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Βέρνης και Μονάχου, εντρυφώντας στις ιδιαίτερες και αυστηρές πτυχές της γερμανικής νομικής σκέψης. Δίδαξε Συνταγματικό Δίκαιο και Πολιτειολογία στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, της οποίας υπήρξε Πρόεδρος από το 1993 μέχρι το 1997, ενώ ήταν μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών για σχεδόν 60 χρόνια. Οι διαλέξεις του στα αμφιθέατρα της Νομικής ήταν περισπούδαστες, τόσο πολύ που φοιτητές άλλων Σχολών και Τμημάτων έσπευδαν να τον ακούσουν, όπως γινόταν με τις διαλέξεις του Τσάτσου όταν μίλαγε για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα. Τα συγγράμματά του διδάσκονται μέχρι σήμερα και θα συνεχίσουν για πολλές ακόμα δεκαετίες.

Σημαίνουσα, όμως, ήταν και η πολιτική του παρουσία. Διετέλεσε Διευθυντής του Νομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου για 7 χρόνια, 1981-1988, όπου είχε καθοριστική συμβολή στην αναθεώρηση του Συντάγματος του 1986 την οποία συνέγραψε ο ίδιος. Η προσωπική του σχέση με τον Ανδρέα Παπανδρέου αλλά και με μεγάλες προσωπικότητες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, τον διατηρούσαν διαρκώς στο προσκήνιο των πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων. Υπήρξε ενεργός νομικά και πολιτικά μέχρι να εκμετρήσει το ζην πριν 3 ημέρες στα Κύθηρα.

Το 2016, προέβλεψε με επιτυχία την αντισυνταγματικότητα του Νόμου των τηλεοπτικών αδειών, ενώ εξέφρασε δημόσια την αντίθεση του για τις δανειακές συμβάσεις με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τις οποίες θεωρούσε ενάντιες στις συνταγματικές προβλέψεις περί εθνικής κυριαρχίας.

Ο Γ. Κασιμάτης, υπήρξε, όμως, και ένας γνήσιος Τσιριγώτης, ένας συμπατριώτης μας που όχι μόνο τίμησε το νησί του διαχρονικά, αλλά έχαιρε της τιμής και του σεβασμού όλων των Κυθηρίων. Δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι ήταν ο πρύτανης των Κυθηρίων Ακαδημαϊκών για δεκαετίες, στη σκέψη και το λόγο του οποίου όλοι προσέτρεχαν. Η κορυφαία συνεισφορά του στον τόπο του ήταν αναμφίβολα το νέο νομοθετικό πλαίσιο για το μοναδικό θεσμό της Εγχωρίου Περιουσίας, το 1985, όταν με πρωτοβουλία του αλλά και με εμμονικό πείσμα ενάντια σε παγιωμένες γραφειοκρατικές αντιλήψεις της κρατικής υπαλληλίας, κατόρθωσε να άρει την ισχύ των κατοχικών νόμων των δοσιλόγων Κυβερνήσεων και να επαναφέρει στο θεσμό την Δημοκρατική λειτουργία και τάξη. Αποτέλεσμα αυτής της συμβολής του ήταν όλα τα προνόμια που σήμερα απολαμβάνουμε ως Δήμος και τόπος από την Εγχώριο Περιουσία, προνόμια νομοθετικά κατοχυρωμένα, συνταγματικώς συμβατά και ιστορικώς τεκμηριωμένα.

Για όλα, όμως υπάρχει ένα τέλος. Όχι ως σκοπός, αλλά ως διακοπή της ζωής στο επιστητό και είσοδος στο επέκεινα. Sic transit gloria mundi έλεγαν οι Ρωμαίοι, δηλαδή «έτσι περνά η δόξα του κόσμου» επερχομένου του θανάτου, πραγματικότητα που έκανε μέχρι και τους σπουδαίους ρομαντικούς ζωγράφους της Αναγέννησης να αποτυπώσουν σε πίνακές τους το εφήμερο της ζωής με τη γνωστή μελαγχολική φράση «Et in Arcadia Ego».

Επελθούσης, όμως, της «φοβεράς ώρας του θανάτου» κατά τον Ιερό Υμνογράφο της Εξοδίου Ακολουθίας, εκείνο που μένει πίσω είναι το έργο του εκλιπόντος και οι αναμνήσεις ενός εκάστου εξ ημών από εκείνον. Είμαι σίγουρος ότι τούτη τη στιγμή ο καθένας από εμάς έχει κάτι να θυμηθεί από το Γιώργο Κασιμάτη. Μια προσωπική ιστορία, μια αποσπερίδα στον ξάστερο ουρανό των Κυθήρων, μια περισπούδαστη διάλεξη ή μια απλή καλημέρα.

Προσωπικά, θα κλείσω με την αγωνία που μου είχε εκφράσει πριν λίγα χρόνια για τη διδασκαλία των ελληνικών και των αγαπημένων του λατινικών στα σχολεία. Πίστευε ότι η μείωση των ωρών διδασκαλίας στα αρχαία και τα λατινικά θα είναι ολέθρια για τη νεολαία και το μέλλον της πατρίδας μας.

Θέλοντας λοιπόν να τιμήσω αυτή του την πτυχή, τολμώ ανασύροντας τις μαθητικές μου γνώσεις να του απευθύνω τον ύστατο χαιρετισμό στα Λατινικά.

Compatriota noster optime, te valedicimus cum reverentiam quam mereris. Gratias agimus pro iis omnibus quae patriae nostrae, Rei Publicae insulaeque tuae dilectissimae obtulisti. Consilia tua pretosiamque hereditatem instutionibus et democratiae semper in memoria tenebimus.

Γαίαν Κυθηραϊκήν έχοις ελαφράν, σπουδαίε Γιώργο Κασιμάτη.

Αιωνία σου η μνήμη και η παρακαταθήκη.