ΚΥΘΗΡΑ:The cave of Agia Sofia, Mylopotamos, Greece

The cave of Agia Sofia, Mylopotamos, Greece. (13ο c. ).

Το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας στο Μυλοπόταμο Κύθηρα, ήταν το πρώτο που υποβλήθηκε σε επιστημονική μελέτη στην Ελλάδα το 1930, με επικεφαλής τον Πατριάρχη Ελληνικής Σπηλαιολογίας, Ιωάννη Πετρόχειλο, ο οποίος καταγόταν από τα Κύθηρα. Τοποθετημένο στη δυτική ακτή του νησιού, 60 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας στον κόλπο της Κοκκάλα, το σπήλαιο έγινε τουριστικό αξιοθέατο τη δεκαετία του 1970 μετά από μελέτη που έγινε με τη συνδρομή και την καθοδήγηση της Άννας Πετροχειλου το 1970.

Αυτό το σπήλαιο, περίπου 4 εκατομμυρίων ετών, εκτείνεται σε έκταση 2.200 τετραγωνικών μέτρων συνολικού μήκους περίπου 500 μέτρων, εκ των οποίων 220 μέτρα είναι προσβάσιμα στους επισκέπτες. Λίγο μετά την είσοδο, βρίσκεται μια πέτρινη εικονοστασία στολισμένη με βυζαντινές αγιογραφίες του 13ου αιώνα αφιερωμένη στην Αγία Σοφία και τις κόρες της -Ελπίδα, Πίστη και Αγάπη-. Αυτές οι τοιχογραφίες στο εικονοστάσι αντιπροσωπεύουν το παλαιότερο γνωστό παράδειγμα διαμόρφωσης σπηλαίων μέσα σε μια εκκλησία στο νησί, ζωγραφισμένη χρησιμοποιώντας την τεχνική νωπογραφίας, η οποία εξηγεί την αξιοσημείωτη διατήρησή τους.

Δίπλα στο εικονοστάσι, σε μεγάλη αίθουσα με εντυπωσιακή διακόσμηση, βρίσκεται ο μικρότερος ναός της Αγίας Σοφίας, που κατασκευάστηκε το 1875 από κατοίκους του Μυλοποτάμου. Το κυρίαρχο χρωματικό σχήμα του σπηλαίου αποτελείται από γκρι τόνους που τονίζονται από ζωηρές κίτρινες και κόκκινες αποχρώσεις που προκύπτουν από τη διάβρωση των οξειδίων του σιδήρου και του μαγγανίου. Διατηρώντας μέση θερμοκρασία 17oC και επίπεδο υγρασίας περίπου 75%, σημαντική βιολογική αξία κατέχει και το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας. Μέσα, ο βιολόγος Caloust Paragamiani, μέλος της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας, ανακάλυψε ένα μοναδικό τυφλό ισόποδο στον κόσμο, με το όνομα Κυθηρονίσκος Παραγαμιανή προς τιμήν του.

Πλήθος μύθων σχετίζονται με το σπήλαιο, συμπεριλαμβανομένου ενός που υποδηλώνει ότι ήταν η ερωτική φωλιά του Παρισιού και της Ωραίας Ελένης κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στα Κύθηρα, καθώς και φήμες για τον πειρατή Μπαρμπαρόσα που έκρυβε τους θησαυρούς του μέσα στα βάθη του.

Το σπήλαιο περιλαμβάνει 10 δωμάτια με σταλακτίτες και σταλαγμίτες, το καθένα προικισμένο με ευφάνταστα ονόματα όπως τα Λουτρά της Αφροδίτης, το Δωμάτιο του Κεχριμπαριού (εμφανίζοντας σταλακτίτες κόκκινης απόχρωσης λόγω της περιεκτικότητας σε σίδηρο), Πλάκα, το Δωμάτιο των Κυπαρισσιών ή ο Θρόνος, τα Σαγόνια του Καρχαρία και το Χταπόδι. Ακόμα και σήμερα το σπήλαιο συνεχίζει να παράγει σταλακτίτες και σταλαγμίτες.