2 Φλεβάρη Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝΓΚΡΑΝΤ

Το θρυλικό σύνθημα που διαπερνά τις γραμμές των αμυνόμενων σε εκείνες τις κρίσιμες στιγμές κατέστη ιστορικό: «Δεν υπάρχει γη για μας πίσω από τον Βόλγα».

Σαν σήμερα, στις 2 του Φλεβάρη 1943, έληξε με τη συντριβή της 6ης Γερμανικής Στρατιάς η ηρωική μάχη του Στάλινγκραντ. Η νίκη των Σοβιετικών στο Στάλινγκραντ, μετά από μάχη  που κράτησε 140 μέρες, είχε κοσμοϊστορική σημασία. Αποτέλεσε την αρχή της ριζικής στροφής τόσο στην πορεία του Μεγάλου Πατριωτικού πολέμου όσο και όλου του Δεύτερου Παγκόσμιου πολέμου. Τα σοβιετικά στρατεύματα πήραν σταθερά τη στρατηγική πρωτοβουλία στον πόλεμο και την κράτησαν ως τη νικηφόρα έκβαση του πολέμου.

Η συντριβή των γερμανοφασιστών κατακτητών στο Βόλγα δυνάμωσε αισθητά την πίστη στη νίκη όλων των χωρών της αντιχιτλερικής συμμαχίας, μαζί και των ΗΠΑ και της Αγγλίας.

Η νίκη των σοβιετικών στρατευμάτων άσκησε τεράστια επίδραση στο κίνημα της αντιφασιστικής Αντίστασης στις ευρωπαϊκές χώρες. Δυνάμωσε η πίστη στη νίκη ενάντια στο φασισμό.

Η μάχη του Στάλινγκραντ έγινε σύμβολο της ανωτερότητας του σοσιαλιστικού συστήματος έναντι του ιμπεριαλισμού, καθώς και της γενικότερης πάλης κατά του φασισμού. Ανέβηκε το διεθνές κύρος του Σοβιετικού κράτους και των ενόπλων δυνάμεών του. Οι λαοί του κόσμου πείστηκαν ακόμα περισσότερο ότι μόνο η ΕΣΣΔ είναι ικανή να τσακίσει τη ραχοκοκαλιά του φασίστα επιδρομέα.

Ό,τι κι αν κάνουν σήμερα οι ποικιλώνυμοι πλαστογράφοι της Ιστορίας δεν θα καταφέρουν να επισκιάσουν το ηρωικό κατόρθωμα του σοβιετικού μαχητή στη μάχη του Στάλινγκραντ που ανάγειλλε σε όλον τον κόσμο τη νικηφόρα πορεία του Κόκκινου Στρατού προς το Βερολίνο. Η ιστορική σημασία της νίκης των σοβιετικών στρατευμάτων στη μάχη του Στάλινγκραντ τονίστηκε τότε και από τους ηγέτες των ΗΠΑ και της Αγγλίας. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Φ. Ρούζβελτ έγραφε στον I. Στάλιν ότι η επιτυχία των στρατευμάτων στο Στάλινγκραντ θα είναι «ένα από τα ωραιότερα κεφάλαια σ’ αυτόν τον πόλεμο των λαών που ενώθηκαν ενάντια στο ναζισμό και τους μιμητές του». Στον έπαινο που έστειλε στην πόλη Στάλινγκραντ, ο Αμερικανός πρόεδρος μαζί με το θαυμασμό του για τους ένδοξους υπερασπιστές της πόλης, για την παλικαριά και την ηθική δύναμή τους εξαιρεί και τη σημασία της νίκης κατά του εχθρού, η οποία «σταμάτησε το κύμα της εισβολής και αποτέλεσε το σημείο στροφής του πολέμου των σύμμαχων εθνών ενάντια στις δυνάμεις της επίθεσης». Ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ου. Τσώρτσιλ σημείωνε ότι «είναι, πραγματικά, μια καταπληκτική νίκη». Είναι αλήθεια, ο Τσώρτσιλ υποκρινόταν, γιατί στην πραγματικότητα δεν επιθυμούσε το δυνάμωμα της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά την εξασθένησή της. Αργότερα, ομολογούσε ανοιχτά σε στενό κύκλο έμπιστων προσώπων ότι η αυξανόμενη ισχύς και επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης τον φοβίζει. Και ξεστόμισε τα δυσοίωνα λόγια: «Θα ήθελα να δω το γερμανικό στρατό στον τάφο και τη Ρωσία στο τραπέζι εγχειρήσεων».

Οι αστοί ιστορικοί που εκτίμησαν αντικειμενικά τα αποτελέσματα της συντριβής των χιτλερικών στο Βόλγα, δεν ήταν δυνατό να μην εξάρουν την τεράστια ιστορική της σημασία. Ο Αμερικανός ιστορικός Ε. Σέμις χαρακτήρισε τη νίκη των σοβιετικών στρατευμάτων στο Στάλινγκραντ σαν «μάχη που έσωσε τον κόσμο». Παρόμοιες θέσεις υποστηρίζει και ο Γάλλος ιστορικός Α. Μισέλ.

 

Η πατρίδα σου είναι από σφυριά και δάφνες,
στο χιονισμένο μεγαλείο σου είναι το αίμα,
πάνω στο χιόνι είναι η ματιά του Στάλιν,
με το αίμα σου πλεγμένη, Στάλινγκραδ…»

(Πάμπλο Νερούδα,  Τραγούδι αγάπης στο Στάλινγκραντ)

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΣΜΑΡΔΕΝΚΑΣ