Κοκκινιά 1935:Ο Κρίτων Δηλαβέρης με το σκύλο του ποζάρει στο υπό ανέγερση εργοστάσιο

Ο Κρίτων Δηλαβέρης με το σκύλο του ποζάρει στο υπό ανέγερση εργοστάσιο

Κοκκινιά 1935

Κεραμοποιία Δηλαβέρη: Το Χρονικό Μιας Καταστροφής


Πριν όμως τις φωτογραφίες, νομίζω πως αξίζει να μάθουμε λίγα πράγματα για την Κεραμοποιία Δηλαβέρη. Ο Ευστάθιος Δηλαβέρης γεννήθηκε στον Καραβά Κυθήρων το 1855. Στον Πειραιά ήρθε σε νεαρή ηλικία και αρχικά εργάστηκε ως κοσμηματογράφος, δηλαδή ζωγράφος οροφών και εργολάβος οικοδομών. Το 1888 ίδρυσε εργοστάσιο μωσαϊκών πλακών στη συμβολή των οδών Χαϊδαρίου και Κάστορος όπου το 1900 το εργοστάσιο αυτό απασχολούσε 30 άτομα. Το 1897, επεκτείνει την επιχειρηματική του δραστηριότητα, ιδρύοντας εργοστάσιο κεραμοποιίας μεταξύ των οδών Αγίου Διονυσίου, Κάστορος και Κέκροπος και λίγο αργότερα, το 1902, ένα ακόμη εργοστάσιο “ευρωπαϊκών κεράμων και μωσαϊκών πλακών”, στην οδό Πειραιώς-Θηβών. Η κεραμοποιία το 1920 είχε τη δυνατότητα παραγωγής 4 εκατ. κεράμων γαλλικού τύπου και ομοστρόγγυλου και 2 εκατ. πλίνθων, με προσωπικό 150 ανδρών και 20 γυναικών.

Στο εργοστάσιο αρχικά χρησιμοποιήθηκε καμίνι γερμανικού τύπου με ανεστραμμένη φλόγα, που λειτουργούσε με γαιάνθρακες. Η βιομηχανία Δηλαβέρη εισήγαγε στην αγορά τα επίπεδα κερα- μίδια [τύπου Μασσαλίας] και τους διάτρητους οπτόπλινθους που κατασκευάζονταν με ατμοκί- νητα μηχανήματα [και όχι πια με τις χειροκίνητες πρέσσες και ξύλινα καλούπια της παραδοσια- κής πλινθοκεραμοποιίας], ενώ με ειδικά μηχανήματα εμπλούτιζε άργιλο με σκόνη από ψημένα κεραμίδια και τούβλα.

Μετά το θάνατο του Ευσταθίου Δηλαβέρη [1932], τα ηνία αναλαμβάνει ο γιος του Κρίτων, νυμ- φευμένος με την Αθηνά, αδελφή της Κατίνας Παξινού και κόρη του μεγάλου αλευροβιομήχανου Κωνσταντόπουλου. Ήταν ένας εξαιρετικά δραστήριος άνθρωπος, Βουλευτής [Πειραιώς και Νή- σων 1946-1950], ιδρυτής, ευεργέτης και πρόεδρος σε πολλά σωματεία της εποχής. Το 1935 αποφασίζει να επεκτείνει τις δραστηριότητές του κατασκευάζοντας ένα νέο εργοστάσιο πλινθο- κεραμοποιίας στην Κοκκινιά, το οποίο λειτούργησε μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1970, λί- γο μετά το θάνατο του [26 Φεβ. 1972].

Στη 1 Οκτ. του 2003 καταχωρήθηκε στο Μητρώο Ανώνυμων Εταιριών η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της Ανώνυμης Εταιρίας με την επωνυμία “Κεραμουργική Βιομηχανία ΚΡΙΤΩΝ ΕΥΣΤ. ΔΗΛΑΒΕΡΗΣ ΑΕ”, με την οποία αποφασίστηκε η λύση της εταιρίας και η θέση της σε εκκαθάριση.

Πολλά δημόσια κτήρια είχαν πλακοστρωθεί με τις πλάκες Δηλαβέρη, όπως το Νοσοκομείο Ευαγγελισμός, το Στρατιωτικό Νοσοκομείο, η Ιερατική Σχολή, το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο, η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, το Νοσοκομείο Παίδων, Το κατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στον Πειραιά, το Ζάννειο Νοσοκομείο, η Βασάνειος Ναυτική Σχολή, το Ακταίον στο Φάληρο, το Μουσείο των Δελφών, το Βαλλειάνειο Νοσοκομείο Κεφαλληνίας, το Νοσοκομείο Ζακύνθου και πολλά άλλα.