Μέτοικοι Μάνης. "Τά Μανιάτικα τού Ποταμού Κυθήρων."

Γράφει ο κ.Αναστάσιος Πήλιας

Διδακτωρ Νομικης Σχολης Πανεπιστημιου Αθηνων

Μέτοικοι Μάνης.

"Τά Μανιάτικα τού Ποταμού Κυθήρων."

Ή Μάνη καί γενικότερα ή Λακωνία καί τά Κύθηρα, συναντώνται γεωγραφικά, ίστορικά καί πολιτιστικά.

Στό διάβα τού ίστορικού χρόνου ή Μάνη καί ό Ποταμός τό κεφαλοχώρι τών Κυθήρων, άναπτύσσουν στενές σχέσεις. Τό 1797 μαρτυρείται σημαντική μετακίνηση Μανιατών στό χωριό τής Κυράς.

Ό Στεφανόπολι Νικολός τής Γαλλικής ταξιδιωτικής άντιπροσωπείας,συνομιλεί μέ τήν Μανιάτισσα μόνιμο κάτοικο Ποταμού Λουκρητία Κοσμά, τής έπιφανούς οίκογενείας τών Κοσμάδων τής Βάθειας τής Άνατολικής Μάνης .Είδικότε ρα τήν περίοδο 1821-1828 τής Έλληνικής έπανάστασης μαζικά έγκαθίστανται στό Τσιρίγο τού Ίονίου κράτους έπώνυμες οίκογένειες τής γειτονικής Μάνης.

Σημαντική καί ή άκόλουθη άναφορά τού Γάλλου φιλέλληνα Frank Marcet που συνοδευόταν άπό τόν καπετάνιο Νικολό Μαυρομιχάλη, ""ότι ό Ποταμός είναι μιά όμορφη πόλη ,τήν όποίαν κατοικούν κυρίως Μανιάτες καί Κρήτες πρόσφυγες πού κατάφεραν νά γλυτώσουν άπό τίς τουρκικές ώμότητες.""

Ή όρμητική έγκατάσταση τών Μανιατών στόν Ποταμό ήταν τόσο μαζική πού οί Άγγλικές άρχές άναγκάστηκαν νά λάβουν μέτρα, ύγειονομικά, ληξιαρχικά καί τάξεως άπό τήν Έκτελεστική Άστυνομία,γιά τήν συμπαγή καί διακριτή Λακωνική κοινωνία τού Ποταμού,πού οίκοδομούν τά σπίτια τους ό ένας δίπλα στόν άλλον.

Γράφει σχετικά μέ τά προηγούμενα στίς 18 Νοεμβρίου 1826 σέ έπιστολή του ό Τζαννετάκης Γρηγοράκης άπό τό Μαραθωνήσι(Γύθειο)στόν καπετάν Διονύση Μουτζινάκο είς Σκαρδαμούλα. ""Σέ λέγω λοιπόν ότι έσημερίς ήρθε ένα καίκι Μαραθωνησιάτικο άπό Άγία Πελαγία Ποταμού είς ήμάς καί λέγει,καθώς μάς γράφουν άπό τό σπίτι μου,έβγήκε πατούλια αύθεντική,καί έβούλωσε όλα τά σπίτια τά Μανιάτικα τού Ποταμού,έκτός άπό τό δικόν μου κατά τό παρόν,καί ή αίτία πού γίνονται οί παντιέρες άπό τούς Μανιάτες καί μήτε έγώ δέν ξέρω τί θά τρέξει. Έγώ θά περιμένω νάλθει καί άλλο καίκι άπό τό Τσιρίγο καί άν μάθω ότι τήν αύτή άπόφαση έχει τό γκουβέρνο νά περιοριστεί,έγώ άδελφέ είμαι διά τό Τσιρίγο καί πάω νά ίδώ τό σπίτι μας τό μ α ζ ι κ ό, νά μήν σταθεί καμιά δουλειά καί δέν ήξεύρωμεν τί νά κάμωμεν.""

Πηγές.

1.Δικαίου Βαγιακάκου""Κύθηρα-Λακωνία-Μάνη Α' Διεθνές Συνέδριο Κυθηραίκών Μελετών.τ.2ος Κύθηρα 2000.

2.Άπόστολου Δασκαλάκη. Τζωρτζάκη-Γρηγοράκη, Άρχείο. Άνέκδοτα ίστορικά έγγραφα τής Μάνης 1810-1835.