Ο Μαυροπετρίτης: Ένα εμβληματικό είδος της ελληνικής φύσης υπό στενή παρακολούθηση

Ο Μαυροπετρίτης είναι ένα από τα πλέον εμβληματικά είδη της ελληνικής πανίδας, μιας και η Ελλάδα φιλοξενεί το μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού του κατά την περίοδο της αναπαραγωγής. Το μεταναστευτικό αυτό γεράκι είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον ελληνικό νησιωτικό χώρο και τη θερινή περίοδο στη χώρα μας, καθώς οι απόκρημνες νησιωτικές ακτές και οι βραχονησίδες του Αιγαίου προσφέρουν ιδανικές συνθήκες για την ανατροφή των νεοσσών του.

Πάρα το γεγονός ότι ο Μαυροπετρίτης αποτελεί σύμβολο του θαλάσσιου χώρου, θα τον συναντήσουμε συχνά και στην ενδοχώρα. Την προαναπαραγωγική περίοδο, το διάστημα δηλαδή μεταξύ της άφιξής του στην Ελλάδα, τέλη Απριλίου, και της έναρξης της αναπαραγωγής τον Αύγουστο, μετακινείται σε ποικίλα ενδιαιτήματα της ηπειρωτικής Ελλάδας και των μεγάλων νησιών όπως παράκτιες ζώνες, υγρότοπους, ακόμα και γεωργικά τοπία και ορεινά δάση. Στις περιοχές αυτές, εκμεταλλεύεται την εποχιακή αφθονία σε έντομα για να προετοιμαστεί για την ενεργειακά απαιτητική περίοδο της αναπαραγωγής.  

Αξιοποιώντας την τηλεμετρία, η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία προσδοκά να μελετήσει τις κινήσεις του Μαυροπετρίτη κατά την προαναπαραγωγική περίοδο, μια φάση του κύκλου ζωής του είδους που είναι σχετικά άγνωστη, έτσι ώστε να διερευνήσει αν υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες περιοχές που είναι σημαντικές για το είδος και αν εκεί αντιμετωπίζει συγκεκριμένες απειλές.       

Την τρέχουσα περίοδο, επτά (7) Μαυροπετρίτες είναι σημασμένοι με δορυφορικούς πομπούς, προσφέροντας σε σχεδόν πραγματικό χρόνο την ακριβή θέση τους. Οι περισσότεροι πομποί έχουν τοποθετηθεί στα Αντικύθηρα στο πλαίσιο των δράσεων του Ορνιθολογικού Σταθμού Αντικυθήρων που τα τελευταία χρόνια αποτελεί το επίκεντρο της μελέτης του Μαυροπετρίτη με τη μέθοδο της τηλεμετρίας με την υποστήριξη του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α). Δύο επιπλέον πομποί τοποθετήθηκαν πέρυσι στην Σκύρο στο πλαίσιο του Προγράμματος «Προστατεύοντας τον Μαυροπετρίτη στην Ελλάδα», που υλοποιείται με την υποστήριξη του WWF Ελλάς στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας «Συμμαχία για την Άγρια Ζωή», ενώ κάποιοι ακόμα προγραμματίζεται να τοποθετηθούν και φέτος, έτσι ώστε να έχουμε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα από διάφορες περιοχές της χώρας.

Οι Μαυροπετρίτες που αναπαράγονται στα Αντικύθηρα και τη Σκύρο χρησιμοποιούν περιοχές δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τις αναπαραγωγικές αποικίες τους προς αναζήτηση τροφής. Περιοχές οι οποίες εντέλει θα παίξουν κρίσιμο ρόλο τόσο στην αναπαραγωγική τους επιτυχία όσο και στην επιβίωσή τους. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι ορεινοί όγκοι της κεντρικής Εύβοιας (Δίρφη, Ξεροβούνι και Κοτύλαια), οι οποίοι κάθε καλοκαίρι φιλοξενούν πολλούς Μαυροπετρίτες που τρέφονται στα ελατοδάση τους.

Μπορούμε να φανταστούμε πώς οι πολύ μεγάλες αποικίες Μαυροπετριτών της Σκύρου και των βόρειων Σποράδων θα επηρεαστούν άμεσα από τυχόν υποβάθμιση των βουνών αυτών με οποιονδήποτε τρόπο, όπως για παράδειγμα την ανάπτυξη έργων αιολικής ενέργειας, καθώς εκεί δρομολογείται η εγκατάσταση περισσότερων από 120 ανεμογεννητριών! Ομοίως, η ενδοχώρα των Κυθήρων, που αποτελεί έναν τακτικό χώρο τροφοληψίας των Μαυροπετριτών των γύρω νησιών, αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό την απειλή πολύ σοβαρής υποβάθμισης, εξαιτίας της επιζήμιας χωροθέτησης Αιολικών Σταθμών.