Ποια περιφερειακή ανάπτυξη; Το παράδειγμα των Κυθήρων
Πριν από περίπου έναν μήνα ο πρωθυπουργός κ.Μητσοτάκης μίλησε σε συνέδριο στην Ορεστιάδα. Τίτλος η «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη». Πομπώδης και εντυπωσιακός! Μεταξύ άλλων είπε ότι «για εμάς η σύγκλιση μεταξύ των περιφερειακών ενοτήτων αποτελεί κεντρική πολιτική προτεραιότητα». Εξήγγειλε έργα για τον Έβρο. Μίλησε για εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και για μεγάλη ταχύτητα στην υλοποίηση των έργων.
Σε ότι αφορά (και) στην περιβόητη «περιφερειακή ανάπτυξη» είναι σαφές ότι μας κοροϊδεύουν συνειδητά. Σχεδόν στο σύνολο της η περιφέρεια βλέπει τους νέους να φεύγουν, βλέπει την οικονομία να υποβαθμίζεται, δεν βλέπει έργα να υλοποιούνται ή τουλάχιστον δεν υλοποιούνται με ρυθμούς που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συνθήκες παραμονής. Ειδικά στον βόρειο Έβρο (εκεί που μιλούσε ο πρωθυπουργός) η Ορεστιάδα την προηγούμενη δεκαετία παρουσίασε μείωση πληθυσμού κατά 16%, το Διδυμότειχο κατά 17% και το Σουφλί κατά 21%…
Δεν είναι κάτι τοπικό, δεν είναι κάτι τυχαίο. Όταν όλη η «ανάπτυξη» εστιάζεται στον τουρισμό και το real estate, όλη η οικονομία πάσχει, αλλά ειδικά κάποιες περιοχές είναι καταδικασμένες… Άσε που αυτοί οι δύο πυλώνες δεν είναι σταθεροί, μπορεί με οτιδήποτε (περιφερειακοί πόλεμοι, κλιματικά φαινόμενα, οικονομική κρίση στις χώρες προέλευσης των τουριστών), να πλήξουν τον τουρισμό και να ανασχέσουν το real estate.
Κάποιοι εκτιμούν ότι η περιφέρεια αναπτύσσεται οικονομικά στις τουριστικές περιοχές και ότι εκεί δεν υπάρχει πρόβλημα. Λάθος, υπάρχει πρόβλημα και οφείλεται στις πολιτικές της κυβέρνησης. Θέλετε παράδειγμα;
Είμαι σε θέση να γνωρίζω καλά τι συμβαίνει σε ένα νησί, στα Κύθηρα, τα οποία είδαν την περασμένη δεκαετία τον πληθυσμό τους να μειώνεται κατά 10%. Μιλάμε για ένα νησί που δεν έχει καταστραφεί από άναρχη τουριστική ανάπτυξη, ιδιαίτερα όμορφο και οικολογικά προστατευμένο, που έχει αγροτική παραγωγή, που είναι σχετικά εύκολα προσβάσιμο από στεριά (μέσω Πελοποννήσου), που έχει αεροπορική και ακτοπλοϊκή σύνδεση.
Όμως τι δεν έχουν τα Κύθηρα και γιατί οι νέοι το εγκαταλείπουν;
Δεν έχουν καλή εκπαίδευση για τα παιδιά. Το Γυμνάσιο Κυθήρων ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο με την διευθύντρια και δυο καθηγητές για πάνω από 90 μαθητές… Μετά από κινητοποιήσεις όλης της τοπικής κοινωνίας (η οποία πολιτικά είναι συντηρητική) καλύφθηκαν εν μέρει τα κενά. Οι μαθητές νοιώθουν δεύτερης κατηγορίας αφού θα έχουν να ανταγωνιστούν με παιδιά άλλων περιοχών που έλαβαν εκπαίδευση χωρίς κενά.
Δεν έχουν καλή υγειονομική κάλυψη. Το νοσοκομείο λειτουργεί με μεγάλα κενά σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Πολλά περιστατικά τα οποία στο πρόσφατο παρελθόν αντιμετωπίζονταν στα Κύθηρα, σήμερα πρέπει να μεταφερθούν σε άλλα νοσοκομεία…
Η συγκοινωνία είναι προβληματική. Δεν επεκτείνεται ο διάδρομος προσγείωσης του αεροδρομίου, το πλοίο που συνδέει το νησί με Πειραιά και Κρήτη είναι ακατάλληλο (πολλές φορές αδυνατεί να προσεγγίσει το λιμάνι), δεν υπάρχει εσωτερική συγκοινωνία, το κεντρικό οδικό δίκτυο είναι παραμελημένο.
Οι υπηρεσίες υποβαθμίζονται συνολικά. Τα τελευταία χρόνια έκλεισαν υποκαταστήματα τραπεζών, ΕΛΤΑ, τηλεπικοινωνιών, το Ειρηνοδικείο κλπ.
Η ακρίβεια στο νησί είναι πολύ πάνω και από τα επίπεδα της Αθήνας. Τα χρήματα που δικαιούνται κάτοικοι και επιχειρήσεις λόγω Μεταφορικού Ισοδύναμου τα λαμβάνουν με καθυστέρηση έως και δυο χρόνια…
Δεν στηρίζεται η αγροτική παραγωγή. Δεν βοηθούνται επαρκώς οι συνεταιρισμοί για να τυποποιήσουν τα προϊόντα, για να αντιμετωπιστεί η ανομβρία λόγω της κλιματικής κρίσης κλπ
Οι υποδομές είναι ανεπαρκείς. Το μεγαλύτερο πρόβλημα βρίσκεται στο δίκτυο ύδρευσης το οποίο είναι προβληματικό, ενώ οι γεωτρήσεις χρειάζεται να «τραβούν νερό» από όλο και βαθύτερες φυσικές δεξαμενές.
Για όλα αυτά είναι σαφείς οι ευθύνες της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης Μητσοτάκη. Είναι σαφές ότι δεν ενδιαφέρονται για τη δημόσια παιδεία και τη δημόσια υγεία, θέλουν να στρέψουν τους πολίτες στον ιδιωτικό τομέα. Δεν ενδιαφέρονται για τις υποδομές, παντού τις παραμελούν ή τις ιδιωτικοποιούν. Δεν ασκούν τον ρόλο του ελεγκτή σε μια σειρά δραστηριότητες υπηρεσιών, κάνουν «τα στραβά μάτια» σε όλα, αφήνοντας πολλά πράγματα στη τύχη τους. Μετά το πολύ-πολύ να φταίει ο σταθμάρχης ή ο καπετάνιος…
Το μόνο ευχάριστο είναι ότι οι κοινωνίες αντιδρούν, υπάρχουν πολλοί που θέλουν να ζήσουν στην περιφέρεια και απλά διεκδικούν αυτονόητες υποδομές και υπηρεσίες για να μην γίνουν μετανάστες…
Κατά τα υπόλοιπα, αν στα καφενεία μιλήσεις για «περιφερειακή ανάπτυξη» σε κοιτούν σαν ούφο. Αν πεις για digital nomads θα σου αντιτείνουν, «σωστό αλλά με τι ταχύτητες Ίντερνετ»;
Με λίγα λόγια:
-Τώρα η περιφερειακή ανάπτυξη είναι πιο αναγκαία από ποτέ.
-Τώρα η υπερσυγκέντρωση στις πόλεις είναι σαφές ότι ενισχύει τις απειλές από την κλιματική αλλαγή (είδατε τι έγινε στη Βαλένθια).
-Τώρα πολλοί νέοι ψάχνουν ένα άλλο μοντέλο ζωής και εργασίας, λιγότερο αγχωτικό.
-Τώρα μας έτυχε να έχουμε κυβέρνηση Μητσοτάκη και να μην έχουμε αντιπολίτευση…
-Τώρα είναι η ώρα να επιβληθεί ένα μοντέλο ουσιαστικής περιφερειακής ανάπτυξης.
Διαφορετικά απλά θα κάνουμε διαπιστώσεις για το πόσοι νέοι μετανάστευσαν εκτός Ελλάδας, ποιες περιοχές ερημώνονται κλπ…
Τα γνωστά κλισέ περί “περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης” αφορούν την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών σχεδίων και δεν έχουν σχέση με τις πραγματικές ανάγκες και τις αγωνίες του λαού, όπως είναι οι μισθοί και συνολικά το εργατικό-λαϊκό εισόδημα, η υγεία και η παιδεία, τα μέτρα πολιτικής προστασίας κ.ά., όλα αυτά, δηλαδή, που βρίσκονται στο επίκεντρο των αγώνων και των διεκδικήσεων του λαού και της νεολαίας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Κυρ. Μητσοτάκης και συνολικά η κυβερνητική πολιτική παρουσιάζει ως προοπτική τον ίδιο ακριβώς δρόμο που έχει οδηγήσει στα σημερινά αδιέξοδα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο κρίσιμος τομέας της πολιτικής προστασίας και των αναγκαίων υποδομών, που υποτάσσεται στο γνωστό καταστροφικό ευρωενωσιακό κριτήριο του “κόστους-οφέλους”.
Όσον δε αφορά τη “σύγκλιση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης”, στόχος που ενώνει όλα τα αστικά κόμματα, αυτή όντως γίνεται πράξη στις λάσπες, χθες στη Θεσσαλία, σήμερα στη Βαλένθια, αύριο σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή περιφέρεια – θύμα αυτής της εγκληματικής πολιτικής.