Ο έφηβος Νεομάρτυς και συντοπίτης μας Άγιος Ιωάννης ο Μονεμβασιώτης, (ή Γουβιώτης, 1755 - 1773).

Ο έφηβος Νεομάρτυς και συντοπίτης μας Άγιος Ιωάννης ο Μονεμβασιώτης, (ή Γουβιώτης, 1755 - 1773).

Το Μαρτύριο του Αγίου και την Ιερή ακολουθία του συνέγραψε ο χρηματίσας Αρχιδιάκονος του τελευταίου Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Καλαμάτας και Εθνομάρτυρα Χρύσανθου Παγώνη, Πανάρετος Αγγελόπουλος από τα Λαγκάδια Γορτυνίας, μέλος της Φιλικής Εταιρείας, ο οποίος διετέλεσε Ηγούμενος σε δύο Ιερές ιστορικές Μονές της Καλαμάτας. Στην Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία (1827 – 1834) και στην Ιερά Μονή Βαλανιδιάς (1834 – 1856), οπότε δολοφονήθηκε ενώ επέστρεφε στο μοναστήρι. Την προαναφερθείσα ιερή Ακολουθία «θεώρησε» ο Επίσκοπος Ανδρούσης Ιωσήφ το 1820, και «ἐξεδόθη ἐπιμελείᾳ τοῦ Ἡγουμενοσυμβουλίου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Γαρδικίου ἐν Καλάμαις, ἐκ τοῦ Τυπογραφείου Ἰω. Πολυμενάκη 1893».

Τα ιστορικά στοιχεία που μπορούμε να αντλήσουμε από την συγγραφή του Αρχιδιάκονου Πανάρετου Αγγελόπουλου και από άλλες πηγές, είναι τα εξής: ο συντοπίτης μας Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε το έτος 1755 και διέμενε στις Γούβες μέχρι την ηλικία των δεκαπέντε (15) ετών περίπου, ήτοι το 1770 όταν εσφαγίασαν τον πατέρα του. Ο πατέρας του Δημήτριος ήταν ιερέας και καταγόταν από το χωριό Γεράκι που ήταν η έδρα της Επισκοπής Έλους της Ιεράς Μητρόπολης Μονεμβασίας. Χειροτονήθηκε ιερέας από τον Επίσκοπο Έλους Κύριλλο (1755 – 1769) και τοποθετήθηκε Εφημέριος της Ενορίας των Γουβών, τόπου καταγωγής της Πρεσβυτέρας του και μητέρας του Αγίου. Ακολούθως ως αιχμάλωτοι οδηγούνται με την μητέρα του στην Λάρισα και μετά από μαρτυρική διαβίωση τριών (3) ετών, θανατώνεται στις 21/10/1773, σε ηλικία δεκαοκτώ (18) χρονών. Η μητέρα του παραμένει στην Λάρισα για τουλάχιστον τρία (3) έτη κάνοντας πράξη την επιθυμία του παιδιού της και επιστρέφει στην γενέτειρα της, έχοντας μαζί τα οστά του. (επί Μητροπολίτη Λαρίσης Μελέτιου Δ΄, 1770 – 1791) Από το έτος 1777 μέχρι τον θάνατο της ζει μόνιμα στις Γούβες και κρύβει τα οστά του υιού της φοβούμενη ότι ο Μητροπολίτης Μονεμβασίας Ιγνάτιος (1771-1801) θα της τα ζητήσει. Μετά από πάροδο δεκατριών (13) ετών από τον θάνατο της πρεσβυτέρας και κατά την τελετή τις εκταφής της, αναδεικνύεται η Αγιότητα στα λείψανα του Μάρτυρα Ιωάννη. Μητροπολίτης Μονεμβασίας εκείνη την χρονική περίοδο είναι ο Χρύσανθος Παγώνης, ο οποίος μαθαίνοντας το γεγονός, εκφράζει την επιθυμία να τα δει και να τα προσκυνήσει. Ωστόσο ο συγγενής του Μάρτυρος και τέως εφημέριος της ενορίας Γουβών Ιωάννης Καυσοκαλύβας, αν και είχε εγκαταλείψει το χωριό και κατοικούσε σε άλλο χωριό της Επισκοπής Έλους, οικειοποιεί ως κληρονόμος τα Άγια λείψανα του Νεομάρτυρα Ιωάννη και δεν επιτρέπει στον Μητροπολίτη να τα ασπασθεί. (Η επιμεριστική αντωνυμία "άλλο" του αγιολογικού αυτού κειμένου οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το χωρίο, όπου μετοίκισε ο ιερέας, εντασσόταν στην ίδια εκκλησιαστική επαρχία με τις Γούβες, όπου κατοικούσε πρωτύτερα. Επομένως το γεγονός της Εκκλησιαστικής υπαγωγής του οικισμού των Γουβών δεν είχε μεταβληθεί μέχρι το έτος της σύνταξης του αγιολογικού αυτού κειμένου, δηλαδή το έτος 1820. Η παρατήρηση αυτή μάλλον πρέπει να επεκταθεί και στα άλλα τρία χωριά, που απουσιάζουν από την καταγραφή της Καποδιστριακής περιόδου [Απιδιά, Νιάτα, Άνω Γλυκόβρυση] μολονότι ότι δεν υπάρχει κάποιοι σχετική μαρτυρία όπως των Γουβών, πηγή: η περιοχή δικαιοδοσίας της επισκοπής Έλους - Δημήτριου Θ. Βαχαβιώλου, σελ. 326) Το έτος 1818 ο εν λόγω ιερέας πεθαίνει και οι συγγενείς του καλούν τον Μητροπολίτη να τελέσει την κηδεία αυτού. Ο Μητροπολίτης συνοδευόμενος από το Διάκονό του, Πανάρετο Αγγελόπουλο, συγγραφέα του βίου του Αγίου, τελεί την εξόδιο ακολουθία και εν συνεχεία παραλαμβάνει όσα από τα ιερά λείψανα του Αγίου διασώθηκαν, αφού ο ιερέας Ιωάννης είχε δωρίσει την τιμία Κάρα του Αγίου στην Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου της Επισκοπής Έλους, όπου θεράπευσε το παράλυτο χέρι μιας γυναίκας. Η μνήμη του Αγίου τιμάται από την Εκκλησία μας την 21η Οκτωβρίου.

Δημοσιεύτηκε, από Παναγιώτη Λαλούση.