ΛΑΚΩΝΙΑ:Αποκαλυπτήρια της προτομής του Άνθιμου Επισκόπου Έλους

Αποκαλυπτήρια της προτομής του Άνθιμου Επισκόπου Έλους

Προαύλιος χώρος του Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου Έλους.

Τετάρτη 27/07/2022, 19:30 μ.μ

Ομιλητής: Σταματάκος Μιχαήλ MD, PhD, MSc ,Επιμ. Α’ Χειρουργικής ΝΜ Μολάων, Περιφερειακός Σύμβουλος Π.Ε. Λακωνίας.

Μια σημαντική εκδήλωση, μια σημαντική πρωτοβουλία πραγματοποιείται σήμερα στο Έλος με τα Αποκαλυπτήρια της προτομής του Άνθιμου Επισκόπου Έλους.

Είναι βέβαιο ότι ο κ. Μιχάλης Σταματάκος ως ομιλητής θα καλύψει όλες τις πτυχές της φλογερής προσωπικότητας του Άνθιμου Επισκόπου Έλους που ειπώθηκε γι’ αυτόν: «Κατελέχθη μόνον εις το Πάνθεον των ηδικημένων»!

Αποκτά ιδιαίτερη αξία να μαθαίνουμε και να τιμούμε την ιστορία και ιδιαίτερα τους  πρωτ-αγωνιστές του τόπου μας.

Λίγα λόγια για την προσωπικότητα του Άνθιμου Επισκόπου Έλους, όπως προκύπτει από ιστορικές πηγές όπως του Φωτάκου ( Φώτιος Χρυσανθόπουλος), του Σπυρίδωνα Τρικούπη                                      κ.ά.

Επίσκοπος Άνθιμος ήταν έγγαμος ιεράρχης κι άφησε την οικογένειά του σε τέτοια φτώχεια, ώστε ο γιος του να εκλιπαρεί, μετά την απελευθέρωση και την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους, «πενιχράν σύνταξιν παρά της Κυβερνήσεως» (περιοδικό Ιστορία, τεύχος 57).

                                           ********************

Στο Έλος είναι η δεύτερη προτομή, γιατί η πρώτη βρίσκεται στο προαύλιο του  Αγίου  Κων/νου στην Ομόνοια των Αθηνών. Κατασκευάστηκε από γλύπτη Στρατή Φιλιππότη,από μάρμαρο το 1982.

Ιδιαίτερη αξία έχει η γραφή το βάθρο του γλυπτού:

«ΑΝΘΙΜΟΣ ΣΚΑΛΙΣΤΗΡΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΕΛΟΥΣ ΟΣΟ Ο ΗΛΙΟΣ ΘΑ ΦΕΓΓΗ ΚΑΙ ΘΑ ΛΟΥΖΗ ΤΗΝ ΓΗ ΚΙ ΟΣΟ Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΘΑ ΣΤΕΦΑΝΩΝΗ ΤΑ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙΑ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ Σ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΕΞΩ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΘΑ ΕΞΥΜΝΟΥΝ ΤΟΝ ΑΞΙΟ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟ ΑΡΧΙΕΡΕΑ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΕΛΟΥΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ ΤΟΥΡΚΟΜΑΧΟ ΚΑΙ ΜΠΡΟΣΤΑΡΗ ΤΟΥ 1821». Στην αριστερή πλευρά της προτομής, η υπογραφή του γλύπτη: «Σ. Ι. ΦΙΛΙΠΠΟΤΗΣ 1982».

Ο Άνθιμος Επίσκοπος Έλους στην επαρχία Μονεμβασιάς, το κοσμικό του επώνυμο ήταν Σκαλιστήρης, Έλληνας ιερωμένος, Φιλικός και αγωνιστής του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνος του 1821.

***

O Έλους Άνθιμος ήταν επίσκοπος και αγωνιστής της Επανάστασης του 1821.Καταγόταν από το Στενό Αρκαδίας (χωριό λίγο έξω από την Τρίπολη) και ήταν γόνος της οικογένειας Σκαλιστήρη. 

Κατά τις παραμονές της Επανάστασης, όντας επίσκοπος Έλους στην επαρχία της Μονεμβασιάς, όπως και πολύ άλλοι αρχιερείς, όχι μόνο επέτρεπε στους κληρικούς της επισκοπής του να διαβάζουν δεήσεις και ευχές στους ναούς υπέρ των ελληνικών όπλων που μάχονταν στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, αλλά είχε συγγράψει τέτοιες ευχές και ο ίδιος. 

Έκανε κήρυγμα στους Έλληνες να είναι τολμηροί και να μη φοβούνται τον θάνατο, εξαγιάζοντας τον αγώνα και τον θάνατο υπέρ της πατρίδας. Πήρε τα όπλα και έτρεξε στα στρατόπεδα των Ελλήνων και τους παρακινούσε για τον πόλεμο. Πήγαινε και στα ταμπούρια, κλεινόταν και πολεμούσε μαζί με τους απλούς στρατιώτες.

 Όταν στάλθηκε στην Ύδρα, παρακίνησε τους νησιώτες να βγάλουν τα καράβια τους στον αγώνα. Βρέθηκε και στη σύσταση στρατοπέδου στα Βέρβενα Αρκαδίας και στα Τρίκορφα, καθώς και στον Άγιο Βλάσιο Αρκαδίας. Λειτουργούσε και μεταλάμβανε τους στρατιώτες. 

Ως Φιλικός, συνδέθηκε στενά με τους προύχοντες της Λακωνίας Κρεββατά, Μαυρομιχάλη, Γιατράκο και τους οπλαρχηγούς Νικολόπουλο, Καπετανάκη, Μπαρμπιτσιώτη και Κουμουστιώτη, ενώ ιδιαίτερο δεσμό ανέπτυξε με το γείτονά του Επίσκοπο Βρεσθένης Θεοδώρητο.

Ο Έλους Άνθιμος Σκαλιστήρης, η σημαντική αυτή,αλλά και ταυτόχρονα λησμονημένη στις μέρες μας,προσωπικότητα της πρώτης φάσης της Ελληνικής Επανάστασης,απεβίωσε στην Τριπολιτσά τον Σεπτέμβριο του 1821,θύμα και αυτός της επιδημίας τύφου που είχε ξεσπάσει στην πόλη μετά τη γενική σφαγή που ακολούθησε έπειτα από την άλωση της από τα ελληνικά στρατεύματα.

Αξίζουν τα συγχαρητήρια
 στην οικογένεια για την δωρεά της προτομής Άνθιμου Επισκόπου Έλους και στον Μιχάλη Σταματάκο, γιατρό και Περιφερειακό Σύμβουλο Π.Ε. Λακωνίας.