ΜΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΡΙΞΕ ΠΟΤΕ ΑΥΛΑΙΑ
ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ-ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΡΑΤΣΙΩΤΩΝ " ΤΑ ΦΡΑΤΣΙΑ "
ΜΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΡΙΞΕ ΠΟΤΕ ΑΥΛΑΙΑ
Κάθε φορά που ξεκινάμε να συλλέγουμε πληροφορίες για συγχωριανούς μας που άφησαν πίσω τους κάτι το ενδιαφέρον, είναι σαν να παρακολουθούμε μια παράσταση. Το συναρπαστικό είναι πως όσο προχωράμε στα του βίου τους αισθανόμαστε σαν να συναντάμε τον πρωταγωνιστή μας και εκείνος με τη σειρά του μας μεταφέρει στην εποχή του κάνοντας μας μια σύντομη αναδρομή. Κοντά του νιώθουμε τις χαρές του, τους φόβους του, τα άγχη του κτλ. Στο τέλος τον συνοδεύουμε ως την τελευταία επίγεια στιγμή του κι εκεί οι δρόμοι μας χωρίζουν ξανά, εμείς γυρνάμε στη ρουτίνα μας κι εκείνος στην ιερή του νύχτα. Αυτό όμως δεν συνέβη με τους σημερινούς μας πρωταγωνιστές ή τουλάχιστον με τον έναν από τους δύο. Μπορούμε να σας παρουσιάσουμε πολλές πληροφορίες, αλλά θα αφήσουμε ένα αόριστο τέλος αφού δεν μπορούμε να το βρούμε με ακρίβεια.
Ο μπάρμπα Μηνάς γεννήθηκε στα Λογοθετιάνικα Κυθήρων στη 1η Δεκεμβρίου του 1911 και ήταν γιος του Παναγιώτη και της Φωτεινής Πρινέα, μια συνηθισμένη αγροτική οικογένεια της Κυθηραϊκής υπαίθρου. Αφού ανδρώθηκε στο χωριό του και σε αρκετά νεαρή ηλικία χωρίς να γνωρίζουμε τις συνθήκες ακριβώς βρέθηκε στα Φράτσια οπότε και νυμφεύθηκε την κατά πολύ μεγαλύτερή του Βασιλική. Η Βασιλική γεννήθηκε στις 20 Ιουλίου 1894 στα Πετροχειλιάνικα Φρατσίων και ήταν κόρη του Δημήτρη και της Καλλιόπης Πετροχείλου. Μαζί απέκτησαν δύο τέκνα, τον Δημήτρη και τη Φωτεινή. Με την έλευση του κατακτητή το 1940 ο Μηνάς καλέστηκε να υπερασπιστεί την πατρίδα του, βιώνοντας πολλές ταλαιπωρίες, γευόμενος πάντοτε και τον θάνατο. Το χαρακτηριστικό του γνώρισμα ήταν το πολύ καλό σαμποτάζ που έκανε στον εχθρό σημειώνοντας κάποιες σημαντικές επιτυχίες. Ωστόσο πολλάκις κατηγορήθηκε για τον χαρακτήρα του, συκοφαντήθηκε για δήθεν πολιτικές τοποθετήσεις ακόμα και για τα πεπραγμένα του. Δεν ξέρουμε τί ίσχυε από όσα μάθαμε, κανείς δεν ξέρει με σιγουριά και κανείς δε λαμβάνει το θάρρος να τοποθετηθεί ευθέως αφού όλοι άκουσαν, μα κανένας δεν είδε.
Ο βίος του ζευγαριού κατά τη διάρκεια του πολέμου γινόταν όλο ένα και πιο δύσκολος αφού ο Μηνάς βρισκόταν πάντοτε στο μάτι του κυκλώνα και η Βασιλική από την άλλη προσπαθούσε να ελέγχει το σπιτικό της. Φαίνεται πως ο πρωταγωνιστής ήταν απλός άνθρωπος και συχνά αποτελούσε το εξιλαστήριο θύμα αφού δεν έφερνε αντιρρήσεις και συχνά τον έβαζαν να ακολουθεί λάθος κατευθύνσεις πιστεύοντας πως πράττει ορθά. Οι πιέσεις προς το πρόσωπό του όμως πλήθαιναν με αποτέλεσμα ο Μηνάς να εγκαταλείπει τα Φράτσια για μεγάλα χρονικά διαστήματα και το σπίτι του να γίνεται "βορρά για τα αρπακτικά" της εποχής. Η ταλαίπωρη Βασιλική καρτερικά ανεχόταν τις επιδρομές στο νοικοκυριό της κρατώντας κοντά της τα δύο παιδιά της. Το 1944 ο Μηνάς απήχθη από τον εχθρό και οδηγήθηκε στον Ποταμό που έμελε να ξεκινήσει και το μαρτύριό του. Τα φρικτά βασανιστήρια τα οποία υπέμεινε ήταν πολλά και άσχημα (σε καμία περίπτωση δεν θα τα αναφέρουμε δημόσια) και πολλά από αυτά έλαβαν χώρα μπροστά στα μάτια της Βασιλικής η οποία με κάθε τρόπο και μέσο προσπαθούσε να απαλλάξει τον σύζυγό της από τα δεινά. Μέρες και νύχτες πήγαινε στον Ποταμό για να τον επισκεφθεί και να ζητήσει βοήθεια, βλέποντας τον άλλοτε εξαντλημένο κι άλλοτε βασανισμένο, άλλοτε άκουγε το ράπισμα που δεχόταν κι άλλοτε τις κραυγές από τα βασανιστήρια. Μα η ίδια είχε ως σκοπό να το απαλλάξει από αυτά όπως μαθαίνουμε από το βιβλίο του αειμνήστου Στάθη. Την 19η Ιουλίου 1944 το βράδυ η Βασιλική έφτασε στο κρατητήριο, είδε τον άντρα της και εκείνος της είπε, να περάσει το πρωί να την δει για τελευταία φορά, να του δώσει ένα πακέτο τσιγάρα και ως τελευταία επιθυμία της ζήτησε να προσέχει τα παιδιά τους και να του τα φιλήσει. Έτσι κι έπραξε, η γυναίκα έφτασε το πρωί της 20ης Ιουλίου 1944 στον Ποταμό μα για κακή της τύχη το κελί του συζύγου της ήταν άδειο. Όταν η ίδια ρώτησε πού βρίσκεται της απάντησαν πως τα ξημερώματα τον έστειλαν στην Νεάπολη. Η γερόντισσα γύρισε σπίτι της πικραμένη και έκτοτε δεν ξανά είδε τον σύζυγό της ποτέ. Άλλοι είπαν πως εν πλω τον έδεσαν σε πέτρες και τον έριξαν στη θάλασσα και πνίγηκε, άλλοι πως υπέκυψε στα τραύματά του, ενώ ο Στάθης στο βιβλίο του αναφέρει πως τον σκότωσαν στις 27 Ιουλίου 1944 στους Μαλάους. Η Βασιλική έμελε να γίνει η χήρα του Μηνά, σήκωσε τον βιοπορισμό στην πλάτη της και μεγάλωσε τα δύο παιδιά της. Αντίκρισε τέκνα τέκνων, δημιούργησε μια ολάκερη οικογένεια μόνη της, με το καθάριο βλέμμα της και με την αρχοντική της συμπεριφορά. Δεν παραπονέθηκε κι ας ήξεραν οι πάντες πως μέσα της καιγόταν, δεν δάκρυσε μπροστά σε κανέναν κι ας ήταν γνωστό πως βράδια ατελείωτα ξαγρυπνούσε, δεν γονάτισε μπρος σε κανέναν, παρά καθόταν ήρεμα στο πεζούλι της και κοιτούσε το άπειρο του ουρανού. Έτσι στις 7 Σεπτεμβρίου 1970 και όχι σε μεγάλη ηλικία η Βασιλική ξεκίνησε το φωτεινό της ταξίδι, πικραμένη μα δυνατή όπως ήταν πάντα. Λίγα χρόνια μετά την εκδημία της ο γιος της Δημήτρης έφυγε από τα Κύθηρα με τη σύζυγό του Σταματική (+2013) και τα πέντε παιδιά του. Τα χρόνια πέρασαν, ο Μηνάς και η Βασιλική ξεχάστηκαν και όλοι είχαν πάρει το δρόμο τους.
Η κατεργάρα ζωή όμως δεν θα άφηνε για πολύ την οικογένεια σε ησυχία. Ο εγγονός των πρωταγωνιστών μας στη δεκαετία του '80 διατηρούσε παντοπωλείο στην Αθήνα και εμπορευόταν τύπο. Στο κατάστημά του τον επισκέπτονταν συχνά τα αδέλφια του με τα οποία ως νεαροί περνούσαν ώρες μαζί. Καθώς η αδελφή του ξεφύλλιζε τον τύπο αντίκρισε ένα άρθρο να "εξυμνεί" έναν γέροντα λέγοντας πως είναι ο τελευταίος στο είδος της συγκεκριμένης απασχόλησης και έφερε ως όνομα του εικονιζομένου 《Μ. Πρινέας》. Έκπληκτη πήρε τη φυλλάδα και έτρεξε προς τον πατέρα της να του δείξει αυτό που ανακάλυψε. Ο πατέρας της και γιος του μπάρμπα Μηνά και της θείας Βασιλικής έφυγε ευθύς για τον τόπο που βρισκόταν ο εικονιζόμενος. Όταν τον αντίκρισε έμεινε έκπληκτος! Αφενός διέκρινε κάποιες ομοιότητες εμφανισιακά, αφετέρου ο γέροντας αυτός στο λόγο του χρησιμοποιούσε λεξιλόγιο της Κυθηραϊκής διαλέκτου. Αφού συνομίλησαν για λίγα λεπτά και αποκάλυψε ο κύριος Δημήτρης την ταυτότητα του στον γέροντα, εκείνος με τη σειρά έντρομος απομακρύνθηκε. Τις επόμενες ημέρες όσο κι αν έψαχνε ο κύριος Δημήτρης τον γέροντα δεν τον έβρισκε πουθενά, ενώ όταν απευθύνθηκε στους γείτονες του είπαν πως έχουν να τον δουν μέρες και πως εξαφανίστηκε. Τί απέγινε; Τί συνέβη; Ποιος ήταν αυτός ο γέροντας που έφερε το όνομα Μ. Πρινέας; γιατί μετά τη συνάντηση απομακρύνθηκε; Κανείς δεν ξέρει! Πολλοί ακούσαμε, αλλά κανένας μας δεν είδε...
Όπως ερήμην του τον καταδίκασαμε, έτσι εύκολα τον εγκαταλείψαμε στο χρόνο!
Ας είναι τούτο το κείμενο μια ΣΥΓΓΝΩΜΗ για αυτούς τους δύο ήρωες που έφυγαν άδοξα κι ας γίνουν παράδειγμα τόλμης για εμάς τους νεότερους που ψάχνουμε απεγνωσμένα να βρούμε πρότυπα!
Τα Φράτσια με σεβασμό αφιερώνουν:
ΜΗΝΑΣ Π. ΠΡΙΝΕΑΣ
ΕΓΓΕΝ. ΣΤΑ ΛΟΓΟΘΕΤΙΑΝΙΚΑ ΚΥΘΗΡΩΝ ΣΤΗ 1Η ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1911 - ΑΓΝΩΣΤΟ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ Μ. ΠΡΙΝΕΑ
ΕΓΓΕΝ. ΣΤΑ ΠΕΤΡΟΧΕΙΛΙΑΝΙΚΑ ΦΡΑΤΣΙΩΝ ΣΤΙΣ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1894 ΚΑΙ ΑΠΕΒ. ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΣΤΙΣ 7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1970.
Υ.Γ. Ευχαριστούμε την κατά σάρκαν κόρη τους κυρία Φωτεινή Γ. Πετροχείλου που μας παρέθεσε πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό, τα εγγόνια τους κο Παναγιώτη Πρινέα, κα Αργυρώ Πρινέα-Κατσάνη και κα Βασιλική Γ. Πετροχείλου που επίσης μας παραχώρησαν πληροφορίες, φωτογραφίες και τη σχετική άδεια να ασχοληθούμε εκτενώς με το θέμα καθώς και τα δισέγγονά τους τα οποία προ καιρού μας παρότρυναν να προβούμε στην εν λόγω "έρευνα".
Δεν υπάρχουν σχόλια