Σαν Σήμερα, στις 13 Οκτωβρίου 1904 ο Παύλος Μελάς, κυκλώνεται από Τουρκικό απόσπασμα στο χωριό Στάτιστα (Μελάς της Καστοριάς) και τραυματίζεται θανάσιμα.
Σαν Σήμερα, στις 13 Οκτωβρίου 1904 ο Παύλος Μελάς, κυκλώνεται από Τουρκικό απόσπασμα στο χωριό Στάτιστα (Μελάς της Καστοριάς) και τραυματίζεται θανάσιμα. Ήταν Έλληνας στρατιωτικός, αξιωματικός πυροβολικού του Ελληνικού Στρατού και Ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα .Γεννήθηκε στη Μασσαλία της Γαλλίας το 1870 και ήταν γόνος εύπορης οικογένειας .Φοίτησε στη Σχολή Ευελπίδων παντρεύτηκε τη Ναταλία Δραγούμη και απόκτησε δύο παιδιά τον Μιχάλη (χαϊδευτικά Μίκη ) και την Ζωή χαϊδευτικά Ζέζα) .Το ψευδώνυμο που διάλεξε ο Παύλος Μελάς κατά την πρώτη αποστολή του στην Μακεδονία σαν μέλος μιας τετραμελούς ομάδας Αξιωματικών που έγινε με Κυβερνητική εντολή ήταν ΜΙΚΗΣ ΖΕΖΑΣ από τα χαϊδευτικά ονόματα των παιδιών του. Ο Παύλος Μελάς υπήρξε Πρωτομάρτυρας και σύμβολο του Μακεδονικού Αγώνα, ο θάνατος του συγκλόνισε την κοινή γνώμη και θυσία του σηματοδότησε την ουσιαστική έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα, που κορυφώθηκε με τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913. Από το 2011 ως ελάχιστη ένδειξη τιμής και σεβασμού προς τον αγώνα και την θυσία του , τρεις πρώην δήμοι της Θεσσαλονίκης, Σταυρούπολης, Πολίχνης και Ευκαρπίας με το Πρόγραμμα Καλλικράτης έγιναν Δήμος Παύλου Μελά ,όπου υπάρχει και από το 1952 ομώνυμο ποδοσφαιρικό σωματείο.
Ο θάνατος του Μελά, που χρησιμοποιήθηκε από τον ελληνικό εθνικισμό σαν σάλπισμα για τη γενικευμένη επιδρομή των παλαιοελλαδίτικων συμμοριών κατά των Μακεδόνων, αποτελεί στην κυριολεξία έναν εξ ολοκλήρου κατασκευασμένο μύθο, ένα μεγάλο ιστορικό ψέμα, που μέχρι σήμερα αναπαράγεται. Η αλήθεια για το θάνατό του ειπώθηκε το 1927 από τον Πέτρο Χατζητάση, κατά τη διάρκεια μνημόσυνου που οργανώθηκε με πρωτοβουλία του Τσόντου Βάρδα στη Στάτιστα. Ο Χατζητάσης, που βρισκόταν μαζί του κρυμμένος κατά τη διάρκεια των γεγονότων, στο σπίτι του Καντζάκη, έκανε τότε αναπαράσταση του γεγονότος.
ΑπάντησηΔιαγραφή( Ο Μελάς άφησε αβοήθητους, για να μην φανερωθεί η δική του κρυψώνα, το Βολάνη και τους άντρες του. Κάποια στιγμή κατέβηκε από την εσωτερική κλίμακα στο κατώι του σπιτιού για να ανιχνεύσει καλύτερα το γύρω μέρος. Από πίσω του ακολούθησε ο Λάκης Πύρζας.
Μόλις είχαν πατήσει στο κατώφλι της σκάλας, λέει ο Βολάνης, ένας μόνον πυροβολισμός ακούστηκε κι ένα ωχ! Αμέσως κατεβήκαμε στην αυλή και βλέπομε τον αρχηγό νεκρό. Τον σηκώσαμε και τον κρύψαμε στον αχυρώνα (σταύλο) και φύγαμε. Δεύτερος πυροβολισμός δεν ακούστηκε.- Τάκης Κύρου, Παύλος Κύρου, Φλώρινα 1978, σ. 58 και Καραβίτης, τομ. Α΄, σ. 132 - 133.)
Τελικά τα εκ των υστέρων κατασκευασμένα ψεύδη του Πύρζα, περί ηρωικού θανάτου του Μελά από τούρκικο βόλι, κάλυψαν το γεγονός ότι αυτός, ακουσίως ή εκουσίως, πυροβόλησε τον αρχηγό του, τερματίζοντας έτσι τη διόλου ηρωική δράση του. Σήμερα τα ελληνόπουλα εξακολουθούν να διδάσκονται, όπως και οι γονείς τους, για το μάρτυρα Παύλο Μελά