Κωνσταντίνος Βαρδαλάχος (1755-1831Δάσκολος το Γένους γεννήθηκε στα Κύθηρα και καταγόταν από την Χίο.

 

Από τους πιο σεμνούς και πιο φωτισμένους δάσκαλους τού Γένους, οπαδός τού Κοραή και φίλος τού Καποδίστρια, με φωτεινές και προοδευτικές ιδέες, επαναστατικές θα λέγαμε, για την εποχή του. Γεννήθηκε στα Κύθηρα, αλλά καταγόταν από τη Χίο. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στην Κέρκυρα κι’ ύστερα πλούτισε τις γνώσεις του σπουδάζοντας στο εξωτερικό, όπου αργότερα και δίδαξε στις μεγάλες παροικίες τού Ελληνισμού. Για χρόνια ήταν μόνιμα εγκατεστημένος στο Κάιρο, αλλά όταν η Ελλάδα ελευθερώθηκε κι ο φίλος του Καποδίστριας ήρθε σαν κυβερνήτης, ο Βαρδαλάχος αποφάσισε να περάσει «τας εσχάτας ημέρας τής ζωής του», όπως είπε, στον «αέρα τής Ελευθέρας Ελλάδος». Ταξιδεύοντας, όμως, από τη Σύρο στην Αίγινα βούλιαξε το καΐκι του και πνίγηκε. Άφησε πολύτομο και πολύτιμο έργο. Ανάμεσα στα βιβλία του ξεχωρίζουμε τ’ ακόλουθα: «Επιτομή τής Ερμογένους Ρητορικής» (Βιέννη, 1810), «Ρητορική Τέχνη» (Βιέννη 1815), «Η Γραμματική τής Ελληνικής Ομιλουμένης» (Οδησσός, 1829), «Μαθήματα εκ των Αισωπείων Μύθων» (Οδησσός, 1830). Πολύτιμη είν’ ακόμη κι η προσφορά τού Βαρδαλάχου στις μεταφράσεις αρχαίων κειμένων. Έτσι, μετέφρασε τους Διαλόγους τού Λουκιανού, την Κύρου Παιδεία και Ανάβαση, κι έγραψε παράλληλα πλήθος σχολικά βιβλία που τόσο ανάγκη τα είχε τότε το Γένος.