ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΣΧΑ 2025 (ὑπ’ ἀριθ. 246/2025)

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΣΧΑ 2025 (ὑπ’ ἀριθ. 246/2025)

Πρός

Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί

τόν Χριστώνυμον Λαόν

τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων

«Προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι, τῷ προϊόντι Χριστῷ ἐκ τοῦ μνήματος, ὡς Νυμφίῳ, καί συνεορτάσωμεν ταῖς φιλεόρτοις τάξεσιν, ΠΑΣΧΑ ΘΕΟΥ ΤΟ ΣΩΤΗΡΙΟΝ»

(Τροπάριον Κανόνος Ἀναστάσεως)

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,

Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά·

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Μετά τήν ἱεράν καί κατανυκτικήν περίοδον τῶν 70 ἡμερῶν τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου, τήν ὁποίαν μέ τήν Χάριν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ αἰσίως διήλθομεν, ἐφθάσαμεν ἐλέῳ Θεοῦ εἰς τήν σωτήριον καί φωταυγῆ Νύκτα τῆς λαμπροφόρου Ἀναστάσεως τοῦ Θείου Λυτρωτοῦ μας.

«Ὡς ὄντως ἱερά καί πανέορτος αὕτη ἡ σωτήριος νύξ καί φωταυγής, τῆς λαμπροφόρου ἡμέρας τῆς ἐγέρσεως οὖσα προάγγελος, ἐν ᾗ τό ἄχρονον φῶς (ὁ Ἰησοῦς Χριστός) ἐκ τάφου σωματικῶς πᾶσιν ἐπέλαμψεν», ψάλλει πανηγυρικῶς ὁ ἱερός ὑμνῳδός, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Μᾶς προσκαλεῖ ὁ ἱερός Δαμασκηνός νά προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι εἰς τόν Ἱερόν τοῦ Θεοῦ Ναόν, ἀκολουθοῦντες τόν προπορευόμενον καί προελθόντα ἐκ τοῦ μνήματος Χριστόν, ὡς Νυμφίον, καί νά συνεορτάσωμεν μέ τάς φιλεόρτους τάξεις τῶν Χριστιανῶν, τό σωτήριον Πάσχα τοῦ Θεοῦ.

«Ἄς ἑορτάσωμεν αὐτήν τήν λαμπράν καί μεγίστην ἑορτήν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας, μᾶς παροτρύνει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ἄς τήν ἑορτάσωμεν μέ λαμπρότητα, ἀλλά καί μέ θεοσέβεια. Διότι ἀνεστήθη ὁ Κύριος καί συνήνωσε μέ τόν ἑαυτό Του τήν οἰκουμένην. Αὐτός ἀναστήθηκε καί ἔσπασε τά δεσμά τοῦ θανάτου» (ΕΠΕ 36, 158).

«Τό Πάσχα εἶναι ἑορτή τῆς γῆς καί τοῦ οὐρανοῦ. Χαίρονται οἱ Ἄγγελοι, μαζί καί οἱ Ἀρχάγγελοι καί πρό παντός συνεορτάζει ὁ Δημιουργός τῶν ἐπουρανίων Δυνάμεων» (ΕΠΕ 36, 152).

«Ἀναστήθηκε ὁ Κύριός μας, καί μαζί Του συνανέστησε ὅλη τήν οἰκουμένη. Καί Ἐκεῖνος μέν ἀναστήθηκε, σπάζοντας τά δεσμά τοῦ θανάτου. Ἡμᾶς δέ ἀνέστησε, διαλύοντας τίς ἁλυσίδες τῶν ἁμαρτημάτων μας» (ΕΠΕ 36, 82).

«Σήμερα (ἡμέρα τοῦ Πάσχα) σέ ὅλη τήν οἰκουμένη ἐπικρατεῖ χαρά καί θεία εὐφροσύνη. Σήμερα ὅλοι οἱ Ἄγγελοι καί ὅλες οἱ οὐράνιες δυνάμεις συναγάλλονται διά τήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων» (ΕΠΕ 36,76).

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

«Προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι», μᾶς παρακινεῖ ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, ἀκολουθοῦντες τόν Ἀναστάντα Χριστόν, τόν Κύριον καί Θεόν μας, τόν Οὐράνιο Νυμφίο.

Συμπορευθήκαμε, κατά τήν Ἁγία καί Μεγάλη Ἑβδομάδα, μέ τόν Νυμφίον Χριστόν, καθώς πορεύονταν πρός τό Σταυρικό Πάθος Του. Συσταυρωθήκαμε μαζί Του, Ἐκεῖνος εἰς τόν φρικτόν Γολγοθᾶ Του καί ἐμεῖς ὡς πρός τόν παλαιόν ἄνθρωπον τῆς ἁμαρτίας. Καί σήμερα, τήν μεγάλη καί ὑπέρλαμπρη ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, συνανιστάμεθα. Μαζί μέ τήν ἰδική Του πανέκλαμπρη καί λαμπροφόρο Ἀνάστασι, συνεορτάζομεν ὅλοι οἱ πιστοί καί τήν προσωπική μας Ἀνάστασι, χαιρόμεθα μέ τήν Ἀναστάσιμη χαρά καί ἀγαλλίασί μας.

«Προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι». Μέ τήν Πασχαλινή λαμπάδα μας σπεύδομεν νά φθάσωμεν «ἀγαλλομένῳ ποδί», μέσα εἰς τήν φωταυγῆ Ἀναστάσιμη νύκτα, εἰς τόν ὁλόφωτον Ἱερόν Ναόν τῆς ἐνορίας μας. Ὅμως, ὁ θεῖος αὐτός καί πανίερος ἑορτασμός δέν πρέπει νά περιορίζεται μόνο εἰς τήν ἁφήν τῆς Ἀναστάσιμης λαμπάδας, εἰς τά λαμπρά ἐνδύματά μας, εἰς τόν στολισμόν τῶν οἰκιῶν καί τῶν Ἱερῶν Ναῶν μας, εἰς τά ὡραῖα πασχαλινά ἐδέσματα, εἰς τάς εὐχάς, τάς ὁποίας ἀνταλλάσσομεν, εἰς τήν ἑόρτια ψυχαγωγία καί εἰς τήν ἀνταλλαγήν ἐπισκέψεων, ἀλλά ἔχει βαθύτερον νόημα καί ἐκπέμπει θεῖα καί οὐράνια μηνύματα.

Θέλει τόν Χριστιανόν νά ἔχῃ ἀναμμένη τήν λαμπάδα τῆς ψυχῆς μέ τό Θεῖο Φῶς. Ἀκούσαμε τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα τόν ἱερόν ὑμνογράφον νά μᾶς συμβουλεύη: «Τόν Νυμφίον, ἀδελφοί, ἀγαπήσωμεν, τάς λαμπάδας ἑαυτῶν εὐτρεπίσωμεν, ἐν ἀρεταῖς ἐκλάμποντες καί πίστει ὀρθῇ…». Καί τό ἄλλο τροπάριον: «Ὁ τῇ ψυχῆς ραθυμίᾳ νυστάξας οὐ κέκτημαι, Νυμφίε Χριστέ, καιομένην λαμπάδα τήν ἐξ ἀρετῶν…».

Τήν Πασχαλινήν λαμπάδα, ἀλλά καί τήν λαμπάδα τῆς ψυχῆς νά κρατᾶμε ἀναμμένη καί φωτεινή. «Δεῦτε λάβετε φῶς, ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτός, καί δοξάσατε Χριστόν, τόν Ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν», μᾶς εἶπε ὁ Θεῖος Λειτουργός, ὅταν μᾶς ἐκάλεσε νά λάβωμεν τό φῶς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.

Μέ αὐτό τό Θεῖο καί ἀνέσπερο Φῶς τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ μᾶς καλεῖ ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία μας νά προσέλθωμεν εἰς τόν Ναόν τοῦ Θεοῦ διά νά συνεορτάσωμεν «ταῖς φιλεόρτοις τάξεσι». Ποιές εἶναι αὐτές οἱ φιλέορτες τάξεις; Ἀσφαλῶς εἶναι οἱ εὐσεβεῖς καί Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί.

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τήν πρός Ἐφεσίους ἐπιστολήν του σημειώνει ὅτι : «(Σεῖς οἱ Χριστιανοί) ἀποτελεῖτε ἕνα Σῶμα, τήν Ἐκκλησία, καί ἕνα Πνεῦμα ζωοποιεῖ τό Σῶμα αὐτό, ἀφοῦ καί ὅλοι σας κληθήκατε μέ μία ἐλπίδα τῆς κλήσεώς σας. Διότι ὁ Θεός διά μία καί τήν ἴδια Βασιλεία καί διά τά ἴδια ἀγαθά σᾶς ἐκάλεσε ὅλους. Ἕνας καί μόνος Κύριος ὑπάρχει· μίαν Πίστιν ἔχουν ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ἕνα Βάπτισμα ἔλαβαν ὅλοι. Ἕνας καί μόνος Θεός καί Πατέρας ὅλων ὑπάρχει. Αὐτός κυριαρχεῖ ἐπάνω ἀπό ὅλους ὡς Δεσπότης».

Μέ τά θεοφώτιστα λόγια αὐτά τοῦ θείου Παύλου ὁριοθετεῖται τό Ἅγιο Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας μέ Κεφαλήν τόν Ἰησοῦν Χριστόν, μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα, τό ὁποῖον τό ζωοποιεῖ, καί μέ τήν ἐπουράνια Βασιλεία καί τά θεῖα ἀγαθά της, τά ὁποῖα χαρίζει εἰς τούς κοινωνούς καί μετόχους της. Ἕνας Κύριος, μία Πίστις, ἕνα Βάπτισμα. Ἡ ἁγία καί ἀμώμητη Πίστις μας καί τό Ἅγιο Βάπτισμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Οἱ ἐκτός τῆς «Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας» αἱρετικοί, κακόδοξοι, ἑτερόδοξοι, σχισματικοί καί ἀκοινώνητοι, γενικῶς, δέν συγκαταλέγονται εἰς τίς φιλέορτες τάξεις, διότι δέν λατρεύουν Ὀρθοδόξως καί ἀληθῶς τόν Πανάγιο Τριαδικό Θεό μας, δέν φυλάσσουν τήν θεοπαράδοτη Ὀρθόδοξη Πίστι καί Παράδοσι, δέν ἔχουν λάβη τό Ὀρθόδοξο Χριστιανικό Βάπτισμα καί δέν βιώνουν τήν Ὀρθόδοξη Ἁγιοπνευματική ζωή. Ὁ θεοφιλής καί εὐάρεστος συνεορτασμός προϋποθέτει κοινή Πίστι, κοινή Θεία Λατρεία καί κοινή Χριστιανική Ὁμολογία. Ἡ Ἁγία μας Ὀρθόδοξη Καθολική Ἐκκλησία κατά τήν Θεία Λειτουργία, μετά τά Ἱερά Ἀναγνώσματα, ὁρίζει νά ἐξέρχωνται ἀπό τήν Θεία Λατρεία οἱ Κατηχούμενοι καί ἀμύητοι, πρίν τελεσθῇ τό ἱερώτατο Μυστήριο τῶν Μυστηρίων, τό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας.

Εἰς τήν ἀρχαιοτέρα Θεία Λειτουργία τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου ἐκφωνεῖ ὁ Διάκονος : «Μή τις τῶν Κατηχουμένων, μή τις τῶν ἀμυήτων, μή τις τῶν μή δυναμένων ἡμῖν συνδεηθῆναι. Ἀλλήλους ἐπίγνωτε· τάς θύρας· ὀρθοί πάντες». Αὐτό σημαίνει ὅτι οἱ Κατηχούμενοι καί οἱ ἀμύητοι εἰς τά τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως καί Λατρείας, αὐτοί, πού δέν ἔχουν τήν δυνατότητα

καί τίς πνευματικές προϋποθέσεις νά συμπροσευχηθοῦν, ἀπέρχονται ἀπό τήν Λατρευτική Σύναξι καί οἱ παραμένοντες Ὀρθόδοξοι Πιστοί γνωρίζουν ὁ ἕνας τόν ἄλλον, προσέχουν τήν εἴσοδο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, κατά τήν ἁγία αὐτή ὥρα, καί εἶναι ὀρθοί καί ἐπαγρυπνοῦντες.

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

«Καί συνεορτάσωμεν ταῖς φιλεόρτοις τάξεσιν» μᾶς παρεκίνησε ὁ ἱερός ὑμνῳδός. Αὐτό ὑποδηλώνει ὅτι σύμπασα ἡ Ὀρθόδοξη Καθολική Ἐκκλησία, ἡ ἐν Οὐρανοῖς θριαμβεύουσα καί ἡ ἐπί γῆς στρατευομένη, Ἄγγελοι καί ἄνθρωποι, νά συνεορτάσωμεν καί νά συμπανηγυρίσωμεν τό κορυφαῖο γεγονός τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεώς μας, δηλαδή τήν κοσμοσωτήριο Ἀνάστασι τοῦ Λυτρωτοῦ μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἐπισημαίνονται αὐτά, διότι ἐφέτος, ὡς γνωστόν, συμπίπτει ἡ ἡμέρα τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα ἀπό τούς Ὀρθοδόξους καί τούς Λατίνους καί ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει τήν λαμπρά ἐπέτειο τῶν 1700 χρόνων ἀπό τῆς συγκλήσεως τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου εἰς τήν Νίκαια τῆς Βιθυνίας (325-2025).

Καί ἡμεῖς μέν οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί πρέπει «ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ δοξάζειν καί ἀνυμνεῖν τό πάντιμον καί μεγαλοπρεπές ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Οἱ ἑτερόδοξοι, ὅμως, Χριστιανοί ὀφείλουν νά ἐρευνήσουν ἐπισταμένως τά αἴτια τοῦ σχίσματος ἤ ἀκριβέστερα τῆς ἀποσχίσεώς των ἀπό τήν Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία καί διά τῆς μετανοίας νά ἀποδοκιμάσουν καί νά ἀποπτύσουν ὅλες τίς καινοτομίες καί τίς αἱρετικές καί κακόδοξες διδασκαλίες των. Τότε μόνον θά συναριθμηθοῦν στίς φιλέορτες τάξεις, ἐντασσόμενοι εἰς τό Πανάγιον Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τήν Ἁγία μας Ἐκκλησία. Διαφορετικά ὁ συνεορτασμός θά εἶναι ἕνα κοσμικό γεγονός «πρός τό θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις».

Ἡ προσπάθεια ἀπομειώσεως τῶν σοβαρῶν συνεπειῶν τοῦ σχίσματος εἶναι ἀνεπιτυχής καί ἀλυσιτελής. Τό ἐπιβεβαιώνουν ἡ ἀποτυχία τῆς ἑνώσεως τῶν Ὀρθοδόξων μετά τῶν Φραγκολατίνων κατά τήν Σύνοδο τῆς Φερράρας – Φλωρεντίας. Τό μαρτυροῦν 15 Ἱερές Σύνοδοι τῶν Ὀρθοδόξων (ἐκ τῶν ὁποίων οἱ 9 συνεκλήθησαν εἰς τήν Κωνσταντινούπολιν), οἱ ὁποῖες κατεδίκασαν δριμύτατα τίς ἑτεροδιδασκαλίες τοῦ Παπισμοῦ ὡς «βλασφημίες κατά τῆς Εὐαγγελικῆς ἀληθείας», ὡς «ἑωσφορικήν πλάνην», ὡς «ἀπομάκρυνσιν ἀπό τοῦ Θεοῦ καί τῆς ἀμώμου καί ἀδόλου Πίστεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ» κ.λπ., κ.λπ.

Ἀδελφοί μου,

Ἄς ἑστιάσωμε τήν προσοχήν μας εἰς τό καίριο αὐτό κανονικό ζήτημα τοῦ συνεορτασμοῦ καί τῶν συμπροσευχῶν μέ κακοδόξους καί ἀκοινωνήτους. Δέν εἶναι «στενοκεφαλιά» καί μισαλλοδοξία αὐτό, ὅπως θά σπεύσουν νά τό χαρακτηρίσουν ὡρισμένοι. Εἶναι συμμόρφωσις· πρός τίς θεῖες ἐπιταγές καί τούς Ἱερούς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἐπίσης, σέ τοπικό ἐπίπεδο, εἰς τήν περιοχή τῶν νήσων μας Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων, ἄς προσέξωμε ἰδιαιτέρως τό ἑξῆς :

Ἐπί ἕνα ἑξάμηνο, περίπου, παρατηροῦνται διχασμοί, ἀντιπαραθέσεις, κατακρίσεις καί ἱεροκατηγορίες. Ὅλα αὐτά μέ ἐπίκεντρο τό θέμα τῶν Ἱερῶν Προσκυνημάτων μας.

Καί ἰδιαίτερα γιά τίς ἐντοιχισμένες μαρμάρινες πινακίδες (καί τίς μελετώμενες μεταλλικές πινακίδες γιά τήν ἀντικατάστασί τους) εἰς τά Ἱερά Προσκυνήματα καί ἄλλα Ἀρχαιολογικά Ἐκκλησιαστικά Μνημεῖα τῶν Κυθήρων (3 ἕως 6 αἰώνων ζωῆς), γιατί ἰσχυρίζονται οἱ ἡγεσίες τοῦ Δήμου Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων καί τῆς Ἐγχωρίου Περιουσίας (Ε.Ε.Π.Κ.Α.) ὅτι εὑρίσκονται πλέον (τά Ἱερά Προσκυνήματα) ὑπό τήν κυριότητα καί τήν ἰδιοκτησία τους.

Ἡ Τοπική μας Ἐκκλησία, ὁ Ἐπίσκοπος, οἱ Ἱερεῖς μας καί τό φιλόχριστο Ποίμνιό μας, μετά τήν πρό ἑξαμήνου ἐκδοθεῖσα ἀπόφασι τοῦ Ἀνωτάτου Ἀκυρωτικοῦ Δικαστηρίου (Σ.τ.Ε.) τῆς Χώρας μας διά τά Ἱερά Προσκυνήματα τῆς νήσου μας, παρ’ ὅτι φρονοῦν, ὅτι δέν ἀντιμετωπίσθηκε τό αἴτημα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας περί τῆς ἀντισυνταγματικότητος ἤ μή τοῦ νόμου, ὁ ὁποῖος ἰσχύει καί ἀφορᾶ εἰς τήν διοίκησιν καί διαχείρισιν τῶν Ἱερῶν Προσκυνημάτων, ἐν τούτοις γνωρίζουν τήν ἰσχύουσα νομοθεσία, τήν πρόσφατη ἀπόφασι τοῦ

Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας, πού ὁρίζει ἡ διοίκησις (διορισμός προσωπικοῦ) καί ἡ διαχείρισις τῆς κινητῆς καί ἀκίνητης περιουσίας (τῶν Ἱερῶν Προσκυνημάτων) ἀσκεῖται ἀπό τήν Διοίκησιν τῆς Ἐγχωρίου Περιουσίας καί ἐάν κάποτε παύσῃ ἐκείνη νά ὑφίσταται (βάσει σχετικῆς νομικῆς διαδικασίας, πού προβλέπεται εἰς τό Π.Δ. 5/2017, ἄρθρο 17), τότε καί μόνον περιέρχεται εἰς τόν Δῆμον Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων ἡ διοίκησις καί διαχείρισις τῆς κινητῆς καί ἀκίνητης περιουσίας τῶν Ἱερῶν Προσκυνημάτων.

Ἔχουν γραφῆ πολλά ἀπό μέρους μας, βάσει τῶν Ἱερῶν Κανόνων τῆς Ἐκκλησίας μας, τῆς ἰσχύουσας νομοθεσίας καί τῆς τελευταίας ἀποφάσεως τοῦ Σ.τ.Ε., τά ὁποῖα ἀπαντοῦν ἐπαρκῶς εἰς τό ἐπίμαχο αὐτό ζήτημα τῆς κυριότητος καί ἰδιοκτησίας τοπικῶν φορέων ἐπί τῶν Ἱερῶν Προσκυνημάτων.

Ἡ τρισμέγιστη, ὅμως, σημερινή ἑορτή τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος μας Χριστοῦ δέν ἐπιτρέπει νά ἐπεκτείνωμε εἰδικότερα τόν λόγον μας.

Εὐχόμενος ἀπό καρδίας ὁ Ἀναστάς Κύριος καί Θεός μας νά εἰρηνεύσῃ μέ τήν «ἄνωθεν εἰρήνην» Του καί μέ τήν θυσιαστικήν Του Ἀγάπην, πού ἔφθασε εἰς τήν Σταυρικήν Θυσίαν Του καί νά φωτίζῃ τόν φιλόχριστον λαόν τῆς νήσου μας, νά δωροφορήσῃ δέ σέ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα καί σέ ὅλον τόν κόσμο τά Ἀναστάσιμα Θεῖα Δωρήματα, διατελῶ,

Μέ Ἀναστάσιμες πατρικές εὐχές

Ὁ Μητροπολίτης

†Ὁ Κυθήρων & Ἀντικυθήρων Σεραφείμ