Άγιος Ανδρέας στου Χαρκέα, ένα βυζαντινό μνημείο στα Κύθηρα με τοιχογραφίες 1000 ετών

ΕΛΕΝΗ ΧΑΡΟΥ:

Πρόσφατα ανακαινίστηκε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία ένα από τα σπουδαιότερα Βυζαντινά μνημεία των Κυθήρων. Ο άγιος Ανδρέας στο Λειβάδι, ένα μνημείο που πέρασε από 5 οικοδομικές φάσεις, έχει 2 στρώματα βυζαντινών τοιχογραφιών, του 10ου-11ου αι. και του 13ου αι. και μεταβυζαντινές του 16ου και 17ου αι.

Ο ναός αρχικά, το 10ο αι. ήταν μονόχωρος με τρούλλο Κυθηραϊκού ρυθμού. Κατόπιν έγινε σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλλο. Ο ναός σύμφωνα με αρχειακές μαρτυρίες ανήκε στην οικογένεια Μεγαλοκονόμου. Το 1762 αναφέρονται ως αδελφοί και νοικοκύρηδες του ναού οι Μανώλης Μεγαλοκονόμος του Παύλου, Σάββας Μεγαλοκονόμος του Φραγκιά, Φραγκίσκος Μεγαλοκονόμος του κάπο Γιώργη και Γιώργης Μεγαλοκονόμος του παπά.

Μεταξύ των θρησκευτικών παραστάσεων υπάρχει και μια σπουδαία κοσμική τοιχογραφία με την παράσταση μιας δεομένης γυναικός με ένδυμα εποχής με αναμνηστική επιγραφή (ΜΝΗΣΤΗΤΗ Κ(ΥΡΙ)Ε ΤΗΝ ΨΥΧΗ Κ(ΑΙ)ΚΙΜΗΜΕΝΗΣ ΔΟΥΛΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΡΕΛΗΑΣ ΜΕΓΑΛΟΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΑΣ ΥΣ ΑΦΕΣΗΝ ΑΜΑΡΤΗΟΝ)

Η τοιχογραφία αυτή, εκτός των άλλων, έχει και ενδυματολογικό ενδιαφέρον.