Σαν σήμερα απελευθερώθηκε η Ελαφόνησος το 1850

 

Το σμιγοπέλαγο νησί γιορτάζει σήμερα την απελευθέρωσή του στις 6 Ιουλίου 1850 έπειτα από 1.000 χρόνια ξενοκρατίας

Στις ελληνικές θάλασσες οι λυρικές εκστάσεις αποκτούν μια Απολλώνια προσωπίδα και συνοδεύουν τις κυανόχαιτες σμαραγδένιες αυλητρίδες στα γαλαζόβλεφα προπύλια του Ανίσκιωτου και Σμιγοπέλαγου Πολιτισμού. Νηρηϊδική κοιτίδα της Ανατολικής Μεσογείου και η Ελαφόνησος, εραστής του Θαλασσοπλάνητου Μύθου του Αιγαίου του Ιονίου και του Κρητικού πελάγου και ζηλώτρια του Οδυσσειακού συμπλέγματος στις λευκοκύμονες θάλασσες της Μεσογείου.

Από τα γαλαζόβλεφα σμιλέματα του Πρωτεϊκού λιθοξόου και από τα Ελληνικά κυανέμβολα πολυδρόμια, ανεδύθη ο Ηλιογέννητος Ελληνικός και Μυθολογικός Πολιτισμός.

Τα χίλια χρόνια ξενοκρατίας της Ελαφονήσου

Η Ελαφόνησος, μετά την καταστροφή της από τους Σαρακηνούς στα μέσα του 9ου αι. περιήλθε το 1207 στην κατοχή του Μ. Βενιέρη, το 1316 στο Λέοντα Κασιμάτη, το 1364 στους Ενετούς, το 1385 στον οίκο Βενιέρη, το 16ο αι. στους Ενετούς, το 1715 στους Τούρκους και το 1797 στους Γάλλους με την συνθήκη του Καμποφόρμιο.

Το 1800 με τη συνθήκη της Κωνσταντινούπολεως αναγνωριζόταν η Επτάνησος Πολιτεία, που συμπεριλάμβανε και την Ελαφόνησο στα Επτάνησα, όπως ρητά ανέφερε και το ψήφισμα της νομοθετικής Συνέλευσης, στις 22 Ιανουαρίου του1804.

Το 1807 η Ελαφόνησος περιήλθε πάλι στην κατοχή των Γάλλων και το 1809 στην κατοχή των Άγγλων.

Το 1828 ο Καποδίστριας προέβη στην de facto προσάρτηση της Ελαφονήσου στην Ελλάδα.

Ακολούθησε Αγγλοελληνική διένεξη που κορυφώθηκε (μαζί και με μία σειρά άλλων γεγονότων) το 1849- 1850.

Οι Άγγλοι απέκλεισαν Ελληνικά λιμάνια (γεγονότα γνωστά ως Παρκερικά) και το θέμα απασχόλησε τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση και τη Ρωσία που μέσω του Περσιάνι διαμήνυσε ότι προστατεύει (μαζί με τη Γαλλία) τας νήσους Ελαφόνησον και Σαπιέντζα.

Τέλος στις 6 Ιουλίου του 1850, ο υπουργός των εξωτερικών Ανδρέας Λόντος, υπέγραψε σύμβαση με την Αγγλία με την οποίαν η Ελαφόνησος και η Σαπιέντζα ενώνοντο οριστικά με την Ελλάδα.

Ήταν μάλιστα το πρώτο κατοικημένο νησί των Επτανήσων που απελευθερωνόταν από τους Άγγλους.. αλλά και το πρώτο Κυθηραικό νησί που αποκτούσε της ανεξαρτησία του.

Η Νησοστέφανη παραλία της Παναγιάς

Η συμβολή της Μάνης στην απελευθέρωση της Ελαφονήσου

Σημαντική ήταν και η συμβολή της Μάνης στην απελευθέρωση της Ελαφονήσου, διότι ο Τζανετάκης (από τη ξακουστή οικογένεια των Γρηγοράκηδων) ίδρυσε το 1837 το συνοικισμό της Ελαφονήσου – παρότι το νησί ανήκε στους Άγγλους- και αυτό τον ισχυρισμό προέβαλαν κυρίως οι Ελληνικές κυβερνήσεις για να διεκδικήσουν το Λαφονήσι.

Την Ιστορική αυτή επέτειο της ένωσης της Ελαφονήσου με την Ελλάδα γιόρτασε για πρώτη φορά η Ελαφόνησος και ο Σμιγοπέλαγος Πολιτισμός της περιοχής στις 6 Ιουλίου του 2003.

Η Ιστορική πλεύση της Ελαφονήσου περιγράφεται λεπτομερώς στο πρώτο Ιστορικό βιβλίο της Ελαφονήσου και του Σμιγοπέλαγου Πολιτισμού ( «Ελαφονήσι το Σμιγοπέλαγο Νησί»).

Στο βιβλίο αυτό παρέχονται αρκετά ιστορικά στοιχεία και αναφέρεται ρητά - για πρώτη φορά - η 6η Ιουλίου ως Ιστορική επέτειος της Ελαφονήσου (σελ. 96-97).

Οι Ιστορικές αυτές έρευνες και αποκαλύψεις απασχόλησαν Επιστημονικά Συνέδρια, το Λακωνικό, τον Επτανησιακό, τον Ημερήσιο τύπο και τον τύπο του Εξωτερικού, την Τηλεόραση και το θέμα έφθασε μέχρι τη Βουλή με την υπ’ αρ. 474/07.07.2000 ερώτηση.

Μετά από μακροχρόνιο και επίπονο αγώνα (που ήταν ιστορικό, επιστημονικό και πατριωτικό μου χρέος) είχαμε: την υπ’ αριθ. 85/2000 ομόφωνη απόφασή της Κοινότητας της Ελαφονήσου, την υπ’ αριθ. 29/12.3.2001 ομόφωνη απόφασή του Νομαρχιακού Συμβουλίου της Λακωνίας, την προώθηση του θέματος στο Υπουργείο των Εσωτερικών, τη Δ 486/23.8.2002 γνωμοδότηση του Συμβουλίου Επικρατείας, την πρόταση του υφυπουργού των Εσωτερικών, της Δημόσιας Διοίκησης και της Αποκέντρωσης κου Λάμπρου Παπαδήμα και τέλος την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος 54/2003 (ΦΕΚ 59/Α/7.3.2003), με την υπογραφή του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κωστή Στεφανόπουλου.

Ιστορικά και μυθολογικά γεγονότα για την Ελαφόνησο

Η μυθολογική και ιστορική διαδρομή της Ελαφονήσου συνδέεται με την Κυθήρεια και Σμιγοπέλαγη Αφροδίτη, το Γλαύκο, το Σειληνό, τις Χάριτες, την Οδύσσεια, τους Φοίνικες, τους Κίλικες, τον Πάρι και την Ωραία Ελένη, τον Πελοποννησιακό Πόλεμο και την κατάληψη από τους Αθηναίους, τον Θουκυδίδη, τους Ρωμαίους, το Βυζάντιο τα Κάστρα και τις Βίγλες, την πειρατεία, τον Δον Κιχώτη, τις Βενετοτουρκικές Ναυμαχίες, τους πορτολάνους, τη διάσωση του Θ. Κολοκοτρώνη και του Λ. Κατσώνη, τη Ναυαρχία του Α. Μιαούλη, τις ναυτικές βάσεις του Αγώνα, τον Κόχραν, τον Καποδίστρια, την απόφαση στο Σαρακήνικο-Ελαφονήσου για την Ναυμαχία του Ναβαρίνου και την απελευθέρωση της Ελλάδας και πολλά άλλα.

Το σπάνιο διεθνώς πολιτιστικό περιβάλλον της Ελαφονήσου

Η Ελαφόνησος διαθέτει ένα λαμπρό και σπάνιο προϊστορικό πολιτισμό, την Αρχαιότερη Βυθισμένη Πόλη στον Κόσμο στο Παυλοπέτρι, αρκετούς πρωτοελλαδικούς οικισμούς και γενικά ένα σπάνιο πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον.

Το Παυλοπέτρι συνδυάζει όλες τις πρώτες φάσεις και αποχρώσεις του Ελληνικού Πολιτισμού (Εποχή Χαλκού, Μεσοελλαδικό πολιτισμό, Μινωικό Πολιτισμό, Μυκηναϊκό Πολιτισμό, επιρροές Κυκλαδίτικου Πολιτισμού κ.α.). Σύμφωνα με τον Άγγλο αρχαιολόγο N.C. Flemming το Παυλοπέτρι χάθηκε μαζί με το περίφημο κράτος της Ατλαντίδας.

Στο Παυλοπέτρι, τα κύματα της θάλασσας ξεχύνονται μέσα από κύμβες, υδρίες, κύλικες, κύαθους και αμφορείς!!

Στο Παυλοπέτρι της Εποχής του Χαλκού, κείται το Αρχαιότερο Βυθισμένο Παλάτι Ηγεμόνων στον κόσμο

Το Παυλοπέτρι

Αρκετοί Ηγήτορες του Παυλοπετρίου, που προηγήθηκαν κατά χιλιετίες του Μενέλαου και του Αγαμέμνονα, διοργάνωναν οικονομικές δραστηριότητες με τα Κύθηρα, την Κρήτη, τις Κυκλάδες, την Εύβοια και τις άλλες σημαντικές περιοχές του τότε γνωστού κόσμου.

Το Παυλοπέτρι μαζί με τα Κύθηρα έλεγχαν ένα από τα σπουδαιότερα Προϊστορικά περάσματα του Κόσμου.

Ο λαμπρός αυτός πολιτισμός της εποχής του Χαλκού, έθεσε τις βάσεις της κοινωνικής, οικονομικής και οικιστικής οργάνωσης και μεταλαμπαδεύτηκε σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου. Ο σπάνιος πολιτισμός του Παυλοπετρίου διήνυσε δυο χιλιετίες και το τέλος του σημαδεύτηκε από βιβλικές καταστροφές.

Παυλοπέτρι, η πρώτη ψηφιακά αναπαριστώμενη υδρόλυτη προϊστορική πόλη στον κόσμο

Το 2011 το Παυλοπέτρι έγινε η πρώτη ψηφιακά αναπαριστώμενη υδρόλυτη προϊστορική πόλη και η τρισδιάστατη απεικόνιση του προβλήθηκε για πρώτη φορά διεθνώς στις 9 Οκτωβρίου 2011, ημέρα Κυριακή και ώρα 20.00, από το BBC.

Ο νεώτερος προϊστορικός και κλασσικός πολιτισμός της Ελαφονήσου. Ακόμη και ο νεώτερος προϊστορικός και κλασσικός πολιτισμός της Ελαφονήσου κοσμείται με Μνημεία και περίοπτους ναούς, αμαξήλατους δρόμους κ.α.

*Του Κωνσταντίνου Σπ. Μεντή - Συγγραφέας & Πανεπιστημιακός

protothema.gr